تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 362 |
تعداد مقالات | 3,209 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,711,427 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,220,391 |
فراتحلیل اثربخشی آموزش خانواده جهت تغییر رفتار کودکان دارای اختلال بیش فعالی/ نقص توجه | ||
روان شناسی مدرسه و آموزشگاه | ||
مقاله 3، دوره 11، شماره 1، اردیبهشت 1401، صفحه 30-42 اصل مقاله (1.06 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22098/jsp.2022.1568 | ||
نویسندگان | ||
زهرا سپهری نسب* 1؛ نادر حاجلو2؛ زهره آهنگرقربانی3؛ سعیده هدایت4 | ||
1دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
2استاد گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
3دانشجوی دکترای روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران. | ||
4دانشجوی دکترای روان شناسی،دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
چکیده | ||
هدف: پژوهش حاضر به منظور جمع آوری و یکپارچه سازی تحقیقات انجام شده در زمینه آموزشهای خانواده جهت تغییر رفتار کودکان دارای اختلال بیش فعالی/ نقص توجه بود. روشها: جامعه آماری شامل تمامی مقالات چاپ شده در مجلات علمی- پژوهشی معتبر در زمینه آموزش والدین در کاهش علایم اختلال بیش فعالی/ نقص توجه در ایران و خارج از کشور در محدوده سالهای 1395- 1380 بوده است که از لحاظ روششناختی شرایط لازم را برای فراتحلیل دارا بودهاند. برای این منظور 15 پژوهش انتخاب گردید. ابزار این پژوهش چک لیست فراتحلیل بوده است. یافتهها: نشان داد که میزان اثر آموزشهای مبتنی بر خانواده در کاهش علایم اختلال بیش فعالی/ نقص توجه بالا بوده است 61/0 (005/0>p). این میزان اثر در گروه بر اساس رویکرد رفتاری 68/0 (002/0>p)، رویکرد شناختی- رفتاری57/0 (001/0>p) و با رویکرد ذهن آگاهی 49/0 (001/0>p) به دست آمد. همچنین نتایج حاصل از تحلیل تعدیلی بیانگر اثرگذاری متغیرهای تعدیل کننده در این آموزشها بوده است. نتیجهگیری: براساس نتایج فراتحلیل حاضر، میزان اثر آموزشهای مبتنی بر خانواده در کاهش علایم اختلال بیش فعالی/ نقص توجه، مطابق جدول کوهن در حد بالاست. این میزان اثر با استفاده از رویکرد رفتاری بیشتر از رویکرد شناختی- رفتاری و رویکرد مبتنی بر ذهن آگاهی است. | ||
کلیدواژهها | ||
فراتحلیل؛ اختلال بیش فعالی/ نقص توجه؛ آموزش والدین | ||
مراجع | ||
جواکینو، لئوناردو. (1990). تجزیه و تحلیل افزوده در تحقیقات پزشکی. ترجمهی حسن صانعی (1391)، چاپ اول، تهران، انتشارات اندیشمند. حاجی سید جوادی، طاهره؛ برجعلی، محمود و برجعلی، احمد. (1392). اثربخشی آموزش رفتاری بارکلی به والدین کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه- بیش فعالی در کاهش علائم. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، 6 (71)، 52- 47. رجبی، سعید؛ ابوالقاسمی، عباس؛ نریمانی، محمد و قائمی، فاطمه. (1391). اثربخشی آموزش کنترل تکانه بر خودکارآمدی و ابعاد آن در دانش آموزان دارای نشانههای ADHD. مجله روانشناسی مدرسه، 4(1)، 73- 56. رعایی، فرزانه؛ دلاور، علی و فرخی، نورعلی. (1390). فراتحلیل تحقیقات انجام شده در حوزه اضطراب و افسردگی. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه علامه طباطبایی. عابدی، احمد؛ عریضی، حمیدرضا و شریفی، مریم. (1394). فراتحلیل اثربخشی مداخلات روانشناختی گروهی بر درمان اختلال افسردگی. فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی. 19(5)، 61- 35. https://jcps.atu.ac.ir/article_1496.html کوری، ماریان اشنایدر و کوری، جرالد. (2001). گروه درمانی. ترجمهی سیف الله بهاری (1389)، چاپ دوم، تهران، نشر روان. گنجی، مهدی. (1394). آسیب شناسی روانی DSM 5. چاپ دوم، تهران، نشر ساوالان. قمری گیوی، حسین؛ نریمانی، محمد و محمودی، هیوا. (1391). اثر بخشی نرم افزار پیشبرد شناختی بر کارکر دهای اجرایی، بازداری پاسخ و حافظه کاری کودکان دچار نارساخوانی و نقص توجه/ بیش فعالی. مجله ناتوانیهای یادگیری، 1(2)، 115-98. jld-1-2-91-1-6 محمد حسنی، نسرین؛ فردانش، هاشم و حاتمی، جواد. (1395). ارتباط بین الگوی بصری و توجه در طراحی آموزشی با کمک کامپیوتر برای کودکان با اختلال ADHD. مجله روانشناسی مدرسه. 5(4)، 116- 101. http://jsp.uma.ac.ir/article_514.html نوری زاده، نرگس؛ میکاییلی منیع، فرزانه و رستمی، رضا. (1394). اثربخشی آموزش نوروفیدبک بر پردازش شناختی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی. مجله روانشناسی مدرسه. 4(3)، 136- 119. [Doi: 10.22098/jsp.2015.359] هویت، دنیس؛ وکرامر، دانکن. (2005). روشهای آماری در روانشناسی و سایر علوم رفتاری. ترجمهی حسن پاشاشریفی و همکاران (1388)، چاپ اول، تهران، انتشارات سخن. Abedi, A., Arizi, H. R., Sharifi, M. (2015). Meta- Analysis of efficacy of group cognitive interventions on depression disorder therapy. Quarterly of Clinical Psychology Studies, 19(5): 35- 61. https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?id=485980 American Psychiatry Association. (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4th ed., text revision). Washington, DC: Author. https://www.psychiatry.org/psychiatrists/practice/dsm Chacko, A., Wymbs, B. T.,Wymbs, F. A., Pelham, W. E., Gagne, S. S., Pirvics, L., Herbst, L., Guzzo, J., Philips, C. & Connor, B. O. (2009). Enhancing traditional behavioral parent training for single mothers of children with ADHD. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 38(2), 206- 218. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19283599 Corcoran, J. & Dattalo, P. (2006). Parent involvement in treatment for ADHD: a meta- analysis of the published studies. Journal of Vrjinia Commonwealth University, 16(6), 561- 570. https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/1049731506289127 Cory, M. S., & Cory, J. (2001). Group Therapy. Translated by Seyfollah Bahary. (1389), 2th ed, Thehran, Ravan Pulication. https://www.adinehbook.com/gp/product/9648345031 Curtis, D. F., Health, C. L., Chapman, S. G. & Elkins, S. R. (2013). Family skills training intervention for parenting of children whit ADHD. Journal of Psychological Abnormalities, 1(2), 1- 7. https://www.researchgate.net/publication/292803954 Deault, L. C. (2010). A systematic review of parenting in relation of the development of comorbidities and functional impairments in children with ADHD. Child Psychiatry and Human Development, 41(3), 168- 192. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19768532 Eiraldi, R. B., Mautone, J. B., & Power,T. J. (2013). Strategies for implementing evidence- based psychological intervention for children with attention- deficit/ hyperactivity disorder. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America, 21(1), 145- 159. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22137818 Fabiano, G. A. (2007). Father participation in behavioral parent training for ADHD: Review and recommendations for increasing inclusion and engagement. Journal of Family Psychology, 21(4), 683- 693. https://psycnet.apa.org/record/2007-18728-014 Firozkhahi moghadam, M., Frouzan Nia, R., Rakhshani, T., Heidarpoor, A. M. & Taravatmanesh, S. (2016). The effectiveness of parant management training (PMT) in parents of children with ADHD. Middle East Cure Psychiatry, 23(2): 63- 71. https://brief.land/semj/articles/20484.html Ganji, M. (2014). Mental Psychopathology based on DSM5. 2th ed. Tehran, Savalan Publication. https://www.adinehbook.com/gp/product/9647609791 Haji Seyed Javadi, T., BorjAli, m., & BorjAli, A. (2013). The efficacy of Barkley behavioral training to parent with ADHD children to reduce symptoms. Journal of Ghazvin Medical Sciences University, 6(71): 47- https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=224686 Handen, B.L., Aman, M. G., Arnold, L. E., Hyman, S. L., Tumuluru, R. V., Lecavalier, L., Dick, P. C., Pan, P. X., Hollway, J. A., Page, K. A. B., Silverman, L. B., Brown, N. V., Rice, R. R., Hellings, J., Mruzek, D. W., Bellin, S. M., Hurt, E. A., Ryan, M. M., Levato, C. L. & Smith, T. (2015). Atomoxetine, parent training, and their combination in children with ADHD. JAM Acad Child Adolescent Psychiatry, 54(11): 905- 915. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26506581 Hovit, D., & Cramer, D. (2005). Statistical methods in psychology and behavioral sciences. Translated by Hasan PashaSharifi & eth (1388). First Edition, Tehran, Sokhan Publication. https://www.fadakbook.ir/product/16996 Huang, H. L., Chao, C. C., Tu, C. C. & Yang, P. C. (2009). Behavioral parent training for parents of children with ADHD. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 57(9): 275- 281. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12753567 Huang, Y. H., Chung, C. Y., Ou, H. Y., Tzang, R. F., Huang, K. Y., Liu, H. C., Sun, F. J., Chen, S. C., Pan, Y. J. & Liu, S. I. (2015). Treatment effects of combining social skill training and parent training in Taiwanese children with ADHD. Journal of the Formosan Medical Association, 1(14): 260- 267. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25777975 Jonsdottir, S., Bouma, A., Sergeant, J, A. & Scherder, E., J., A. (2006). Relationships between neuropsychological measures of executive function and behavioral measures of ADHD symptoms and comorbid behavior. Archive of clinical neuropsychology, 21(3): 383- 394. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0887617706000564 Josse, M. & Sylvie, N. (2008). Parent training program with ADHD. International Society for the Study of Behavioral Development, 2(3): 26- 30. https://sbrh.ssu.ac.ir/article-1-106-en.html Jovakino, L. (1990). Added analysis in medical studies. Translated by Hasan Saneie (1391), first edition, Tehran, Andishmand Publication. https://www.adinehbook.com/gp/product/9645190037 Kohut, C. S. & Andrews, J. (2004). The efficacy of parent training programs for ADHD children: A fifteen- year review. Developmental Disabilities Bulletin, 32(2): 155- 172. https://psycnet.apa.org/record/2006-09646-003 Lee, P. C., Niew, W. I., Yang, H. J., Chen, V. C. H. & Lin, K. C. (2012). A meta- analysis of behavioral parent training for children with ADHD. Research in Developmental Disabilities, 33(4): 2040- 2049. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22750360 Loren, R. E. A., Vaghn, A. J., Langberg, J. M., Cyran, J. E. M., Proano, T., Smolyansky, B. H., Tamm, L. & Epstein, J. N. (2016). Effects of an 8- session behavioral parent training group for parents of children with ADHD on child impairment and parenting confidence. Journal Atten Disorder Author Manuscript, 19(2): 158- 166. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3923863 McDermut, W., Miller, I. W. & Brown, R. A. (2001). The efficacy of group psychotherapy for depression: A meta- analysis and review of the empirical research. Clinical Psychology: Science and Practice, 8(1): 98- 116. https://psycnet.apa.org/record/2001-16951-008 Mohamed, N. H. & Mohd Hussin, A. H. B. (2015). Behavioral parent training in treating noncompliance behavior among preschool children with ADHD. Asia Pacific Journal of Contemporary Education and Communication Technology, 1(1): 92- 107. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31046533 Mohammad Hasani, N., Fardanesh, H. & Hatami, J. (2015). The relationship between visual models and attention in training design with computer for ADHD children. Journal of School Psychology, 5(4): 101- 116. http://jsp.uma.ac.ir/article_514.html Nori Zadeh, N., Mikaili Monie, F. & Rostami, R. (2014). The efficacy of Neurofeedback training on cognitive process of ADHD children. Journal of School Psychology, 4(3): 119- 136. http://jsp.uma.ac.ir/article_359_133e70eb2e313c3745deb127b572b463.pdf Oord, S. V. & Bogels, S. M. (2012). The effectiveness of mindfulness training for children with ADHD and mindfulness parenting for their parents. Journal of Child, Family & Student, 2(21): 139- 147. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3267931 Peed, S., Roberts, M. & Forehand, R. (2000). Evaluation of the effectiveness of standardized parent training program in altering the interaction of parents and their noncompliant children. Behavior Modification, 1(5): 323- 350. https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/014544557713003 Pisterman, Firestone, P., Mcgrath, P., Goodman, J. T., Webster, I. & Mallory, R. (2002). The role of parent training in treatment of preschoolers with ADHD. American Journal of Orthopsychiatry, 62(9): 397- 408. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1497105 Rajabi, S., Abolghasemi, A., Narimani, M., & Ghaemi, F. (2013). The effectiveness of impulsivity control training on self- efficacy and itʾs dimensions in student with ADHD symptoms. Journal of School Psychology, 4(1): 56- 73. http://jsp.uma.ac.ir/article_49_d247c9a5ca48b778d0fb8fb018f6eb18.pdf Roaee, F., Delavar, A., & Farokhi, N. A. (2011). Meta- Analysis of done studies in stress and depression areas. M A thesis of clinical psychology, Allameh Tabatabaee University. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=157368 Segal, R. & Hinojosa, J. (2006). The activity setting of homework: An analysis of three cases and implications for occupational therapy. American Journal of Occupational Therapy, 60(7): 50- 59. https://journals.research.ac.ir/files/site1/rds_journals/113/article-113-56498.pdf Seipp, B. (1991). Anxiety and academic performance: A Meta- Analysis of Findings. Anxiety Research, 4(2): 27- 41. https://www.researchgate.net/publication/247496732 Sergeant, J. A., Geurts, H., Huijbregts, S., Scheres, A. & Oosterlaar, J. (2003). The top and the bottom of ADHD: A neuropsychological perspective. Neuroscience and Behavioral Review, 27(2):583- 592. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14624803 Sharma, M. & Nadeem, M. (2015). Cognitive- Behavioral & parental management training in children with ADHD. International Journal of Medical Science, 2(7): 1- 6. https://www.researchgate.net/publication/308994372 Storeb, O. J., Skoog, M., Rasmussen, P. D., Winkel, P., Gluud, C., Pedersen, J., Thomsen, P. H. & Simonsen, E. (2015). Attachment competences in children with ADHD during the social- skills training and attachment (SOSTRA) randomized clinical trial. Journal of Attention Disorders, 19(10): 856- 871. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24532801 Yazaci, E., Yurumez, E., Yazaci, A. B., Gumus, Y. Y. & Erol, A. (2017). Affective temperaments in parents of children with attention deficit hyperactivity disorder. Arch Neuropsychiatry, 54(7): 49- 54. https://www.researchgate.net/publication/307182272 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,013 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,174 |