
تعداد نشریات | 30 |
تعداد شمارهها | 415 |
تعداد مقالات | 3,656 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,775,522 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,953,960 |
تأثیر فرسایش بادی بر ویژگیهای فیزیکوشیمیایی خاک و پاسخ فعالیت میکروبی در پایداری اکوسیستم دشت سیستان | ||
مدل سازی و مدیریت آب و خاک | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 شهریور 1404 | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22098/mmws.2025.18242.1664 | ||
نویسندگان | ||
مرتضی صابری* 1؛ رسول خطیبی2؛ محمدرضا دعمرده قلعه نو1 | ||
1دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل، زابل، ایران | ||
2استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل، زابل، ایران ایران | ||
چکیده | ||
فرسایش بادی بهعنوان یکی از عوامل اصلی تخریب خاک، تأثیر قابل توجهی بر فعالیت میکروبی خاک در دشت سیستان دارد. مطالعه حاضر در پاییز ۱۴۰۲ با هدف بررسی اثر شدت فرسایش خاک بر ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و میکروبی خاک انجام شد. شدت فرسایش در چهار سطح بدون فرسایش، کم، متوسط و شدید دستهبندی گردید و نمونهبرداری از عمق صفر تا ۳۰ سانتیمتری خاک در چهار منطقه همگن با شرایط فیزیوگرافی مشابه انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش شدت فرسایش، کربن آلی از ۵۳/۰ به ۱۴/۰ درصد، نیتروژن کل از ۰۶۱/۰به ۰۱۲/۰ درصد، پتاسیم قابل جذب از ۶/۱۵۲ به ۵/۶۳ میلیگرم در کیلوگرم و فسفر قابل جذب از ۹/۶ به ۵/۱ میلیگرم در کیلوگرم کاهش یافت. تخلخل خاک نیز از ۳/۵۵ به ۳۳ درصد افت کرد، در حالی که وزن مخصوص ظاهری از ۱۲/۱ به ۵۴/۱ گرم بر سانتیمتر مکعب، هدایت الکتریکی از ۰۴/۲ به ۶/۸ دسیزیمنس بر متر، کربنات کلسیم از ۹ به ۳/۱۹ درصد و شاخص جذب سدیم از ۹/۳ به ۵/۸ افزایش یافتند. تغییر pH خاک معنیدار نبود و خاکها ماهیت نسبتاً خنثی خود را حفظ کردند. شاخصهای میکروبی شامل فعالیت آنزیم کاتالاز، تنفس پایه و برانگیخته، کربن و نیتروژن زیستتوده میکروبی و جمعیت میکروارگانیسمها با شدت فرسایش کاهش قابل توجه داشتند. بهطوری که کربن زیستتوده میکروبی ۱۷۹ به ۳/۳۹ میلیگرم در کیلوگرم و نیتروژن زیستتوده از ۶/۱۸ به ۲/۳ میلیگرم در کیلوگرم کاهش یافت. نسبت C/N زیستتوده میکروبی تغییر معنیدار داشت اما روند مشخصی نشان نداد و سهم نسبی میکروبی خاک در شدتهای بالا افزایش یافت. همبستگی بین فرسایش و شاخصهای میکروبی منفی و بسیار قوی بود. یافتهها نشان میدهند که فرسایش بادی توان اکوسیستم را در حفظ عملکرد و پایداری زیستی محدود میکند و مدیریت مناسب خاک برای کاهش فرسایش و حفظ میکروبیوتای خاک ضروری است. این مطالعه میتواند راهنمای طراحی برنامههای پایدار کشاورزی و حفاظت از اکوسیستمهای خشک باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
فرسایش بادی؛ ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی؛ وزن مخصوص ظاهری؛ تنوع میکروبی؛ کربن و نیتروژن زیست توده میکروبی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 36 |