تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 366 |
تعداد مقالات | 3,243 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,753,860 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,244,744 |
هزینههای مستقیم-ملموس در پهنههای سیلابی شبیهسازی شده با مدل هیدرولیکی دو بعدی HEC-RAS-رودخانه ارازکوسه استان گلستان | ||
مدل سازی و مدیریت آب و خاک | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 اسفند 1402 | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22098/mmws.2024.14501.1410 | ||
نویسندگان | ||
شهناز میرزایی1؛ امیر سعدالدین* 2؛ عبدالرضا بهره مند2؛ مجید اونق3؛ رئوف مصطفیزاده4 | ||
1دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، گروه آبخیزداری، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
2استاد، گروه آبخیزداری، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
3استاد، گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
4دانشیار، گروه منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
چکیده | ||
شبیهسازی پهنه سیلهای احتمالی از مسائل مهم در مدیریت مناطق در معرض سیل جهت کاهش خطرات آن است. گسترش پهنه سیل در حاشیه رودخانهها و سواحل میتواند خسارتهای اجتماعی-اقتصادی و محیطی فراوانی را بر منابع طبیعی و انسانی در بر داشته باشد. استفاده از مدلهای هیدرولیکی در شبیهسازی پهنه سیل، تعیین مناطق پرخطر و در نتیجه برآورد خسارتهای احتمالی قابل توجه است. رودخانه ارازکوسه در پاییندست سه آبخیز کوهستانی مینودشت، نرماب و نودهخاندوز قرار دارد که در مواقع بارش شدید مستعد سیلابی شدن است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی عملکرد مدل هیدرولیکی دوبعدی HEC-RAS در شبیهسازی پهنه سیل رخداد مورخ 26 اسفند 1397 و برآورد خسارتهای مالی مستقیم-ملموس در بازهای به طول نه کیلومتر از رودخانه ارازکوسه در دورهبازگشتهای مختلف است. در اجرای مدل دوبعدی HEC-RAS، از نقشه مدل رقومی ارتفاعی یک متری استفاده شد. عملکرد مدل در شبیهسازی پهنه سیل، با استفاده از تصاویر ثبت شده ماهواره سنتینل-2 در دو زمان مختلف (3 و 13 فروردین 1398) از رخداد سیل مورخ 26 اسفند 1397 از طریق واسنجی مقادیر ضریب زبری مانینگ برآوردی بر اساس مشاهدات میدانی بررسی شد. نتایج نشان میدهد که مدل دوبعدی HEC-RAS بر اساس شاخص F (79 و 71 درصد بهترتیب برای مورخ 3 و 13 فروردین 1398) عملکرد قابل قبولی در شبیهسازی پهنه سیل رودخانه ارازکوسه دارد. سپس هیدروگرافهای شبیهسازی شده توسط مدل هیدرولوژیکی HEC-HMS در دورهبازگشتهای مختلف بهعنوان ورودی نرمافزار HEC-RAS بهمنظور تهیه نقشه پهنه سیل در دورهبازگشتهای مختلف در نظر گرفته شد. نتایج پهنهبندی سیل در دورهبازگشت 100 سال بهعنوان سیل مبنا نشان میدهد که بهترتیب کاربریهای زراعی، باغ غیرمثمر، جاده خاکی، مناطق مسکونی و جاده آسفالت بیشتر در معرض غرقابی شدن قرار دارند. بیشترین مقدار خسارت نیز مربوط به اراضی زراعی و مناطق مسکونی در دورهبازگشت 100 سال بهترتیب برابر با 20889 و 8650 میلیون ریال است. با توجه به مجموع مساحت کاربریهای در معرض خطر سیل (حدود 23 هکتار) و مجموع خسارت وارده بر آنها (حدود 41042 میلیون ریال)، برنامهریزی و مدیریت در حاشیه رودخانه بهمنظور کاهش ریسک سیل از موارد ضروری است. | ||
کلیدواژهها | ||
ضریب زبری مانینگ؛ در معرض سیل؛ مدل هیدرولوژیکی HEC-HMS؛ تصویر سنتینل-2؛ رودخانه ارازکوسه | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 162 |