تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 363 |
تعداد مقالات | 3,209 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,716,691 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,222,765 |
ارزیابی شاخص های تحمل خشکی در توده های محلی آفتابگردان (Helianthus annuus L.) آجیلی ایران | ||
پژوهش در اکوسیستم های زراعی | ||
مقاله 3، دوره 1، شماره 4، اسفند 1393، صفحه 31-47 اصل مقاله (1.66 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
اسماعیل قلی نژاد* 1؛ رضا درویش زاده2؛ ایرج برنوسی3 | ||
11. استادیار گروه علمی علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
22. دانشیار گروه بیوتکنولوژی و اصلاح نباتات، دانشگاه ارومیه | ||
33. دانشیار گروه بیوتکنولوژی و اصلاح نباتات، دانشگاه ارومیه | ||
چکیده | ||
این مطالعه با هدف بررسی واکنش 56 توده محلی آفتابگردان آجیلی به تنش خشکی بر اساس صفات عملکرد دانه و شاخصهای تحمل خشکی در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه ساعتلوی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی در فصل زراعی 92-1391 انجام گرفت. ژنوتیپها در سه طرح جداگانه لاتیس مستطیل 8×7 با دو تکرار در سه شرایط آبیاری مطلوب، تنش ملایم و تنش شدید خشکی مورد آزمایش قرار گرفتند و آبیاری در هر تیمار به ترتیب بعد از اینکه 50، 70 و 90 درصد آب قابل استفاده (آبی که بین ظرفیت مزرعه و نقطه پژمردگی دایم قرار دارد) تخلیه گردید، اعمال شد. ده شاخص تحمل خشکی مرسوم و جدید شامل شاخص حساسیت به تنش (SSI)، شاخص تحمل (TOL)، شاخص خشکی نسبی (RDI)، شاخص تحمل تنش غیر زیستی (ATI)، شاخص درصد حساسیت تنش (SSPI)، شاخص پایداری عملکرد (YSI)، شاخص حساس خشکی (SDI)، شاخص کاهش نسبی عملکرد (RDY)، شاخص تحمل تنش اصلاح شده در شرایط آبیاری مطلوب (MPSTI) و شاخص تحمل تنش اصلاح شده در شرایط تنش ملایم و شدید خشکی (MSSTI) بر اساس عملکرد دانه در شرایط آبیاری مطلوب (YP)، عملکرد دانه در شرایط تنش ملایم خشکی (YS-mild) و عملکرد دانه در شرایط تنش شدید خشکی (YS-severe) محاسبه شد. عملکرد دانه در شرایط تنش ملایم و شدید خشکی با شاخصهای RDI، YSI،MPSTI و MsSTI و در شرایط آبیاری مطلوب با شاخصهایSSI ، TOL، ATI، SSPI، SDI، RDY، MsSTI و MPSTI همبستگی مثبت و معنیداری داشت. عملکرد دانه در شرایط تنش ملایم و شدید خشکی همبستگی منفی معنیداری با شاخص SSI داشت. نتایج این تحقیق نشان داد که در تودههای محلی در شرایط تنش ملایم خشکی، شاخصهایMPSTI و MsSTI میتوانند به عنوان شاخص مناسب جهت ارزیابی و غربالگری ژنوتیپهای متحمل خشکی استفاده شود. همچنین، به منظور انتخاب ژنوتیپهای مقاوم و متحمل خشکی در شرایط تنش شدید خشکی دو شاخص MPSTI و MsSTI پیشنهاد میگردد، زیرا این شاخصها عملکرد دانه پایدار و بالا را در هر دو شرایط بدون تنش و تنش پشتیبانی میکنند. بر اساس تجزیه کلاستر تودههای محلی مطالعه شده در هر سه شرایط مختلف آبیاری در سه گروه قرار گرفتند. بر اساس شاخصهای پیشنهاد شده و عملکرد دانه در شرایط تنش خشکی شدید، تودههای 2، 7، 12، 25، 29 و 49 به عنوان ژنوتیپهای مقاوم و تودههای 3، 11، 13، 16، 27، 42 و 46 به عنوان تودههای محلی نیمه مقاوم به تنش خشکی طبقه بندی شدند و بقیه تودهها حساس به خشکی بودند. | ||
کلیدواژهها | ||
بای پلات؛ تجزیه کلاستر؛ توده محلی؛ آفتابگردان آجیلی؛ شرایط کمبود آب | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,943 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,566 |