تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 361 |
تعداد مقالات | 3,186 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,692,507 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,205,376 |
مدلسازی تغییرات مکانی و تخمین زمینآماری ضرایب برخی معادلات نفوذ آب در یک خاک آهکی در منطقه باجگاه، شیراز | ||
مدل سازی و مدیریت آب و خاک | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 شهریور 1402 | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22098/mmws.2023.13324.1325 | ||
نویسندگان | ||
محمد امیدی فرد1؛ سید علی اکبر موسوی* 2؛ عبدالمجید ثامنی3 | ||
1بخش علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران | ||
2بخش علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز | ||
3بخش علوم خاک، دانشکده کشاوزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران | ||
چکیده | ||
نفوذ از فرایندهای فیزیکی مهم خاک است که معمولا با معادلات نفوذ بررسی میشود. ضرایب این معادلات تحت تاثیر ویژگیهای مختلفی از خاک هستند. ویژگیهای خاک و درنتیجه ضرایب معادلات نفوذ نیز دارای تغییرات مکانی میباشند. بنابراین با هدف مدلسازی وابستگی مکانی ضرایب معادلات نفوذ در خاکهای آهکی منطقه باجگاه استان فارس، آزمایشهای نفوذ در 50 نقطه با روش تکحلقه انجام و معادلات کوستیاکوف، کوستیاکوف-لوییز، هورتون، هولتان، سازمان حفاظت خاک آمریکا (SCS)، فیلیپ و گرین-امپت به دادهها برازش داده و ضرایب آنها تعیین شد. نیم-تغییرنمای تجربی محاسبه، مدلسازی و بهترین مدل تعیین شد. تخمین در نقاط اندازهگیری نشده با روشهای کریجینگ معمولی و وزندهی عکس فاصله (IDW) انجام و با ارزیابی جکنایف روش مناسب شناسایی و تخمین و پهنهبندی انجام شد. بیشترین (%478) و کمترین (%5/12) مقدار ضریب تغییرات بهترتیب مربوط به ضرایب ʹA معادله کوستیاکوف-لوییز و b’’ معادله SCS بود. بهترین مدل نیمتغییرنمای ضرایب معادلات کوستیاکوف (K و b)، هورتون (c، m و a)، ضرایب A فیلیپ، b’ کوستیاکوف-لوییز از نوع کروی همسانگرد بود درحالیکه بهترین مدل ضرایب معادله SCS (′′a و b′′)، ضرایب S معادله فیلیپ و K′ و A′ معادله کوستیاک-لوییز، نمایی همسانگرد بود. دامنه تغییرات شعاع تأثیر بین 1/96 تا 211 متر متغیر بود. بیشترین نسبت اثر قطعهای به سقف به مقدار 648/0 مربوط به ضریب′′a معادله SCS بود و کمترین نسبت اثر قطعهای به سقف برابر 5/0 بود. کلاس وابستگی مکانی ضرایب معادلات نفوذ متوسط و بیشترین و کمترین شعاع تأثیر به ترتیب 211 و 4/6 متر بود. دقیقترین و کم-دقتترین تخمینها بهترتیب مربوط به ضریب A معادله فیلیپ و b معادله کوستیاکوف و b’ معادله کوستیاکوف-لوییز بود. در مواردی که به پهنه-بندی ضرایب معادلات نفوذ و یا مقادیر این ضرایب در نقاط زیاد نیاز باشد با استفاده از روشهای زمینآماری و اندازهگیریهای محدود، ضرایب با دقت قابل قبول برآورد و در وقت و هزینهها صرفهجویی میشود. در مواردی به دلیل ساختار مکانی ضعیف، روش IDW در مقایسه با روش کریجینگ مناسبتر بوده و به تخمینهای دقیقتری منجر میشود. بنابراین پیشنهاد میشود در شرایط ساختار مکانی ضعیف، از روشهای متکی به همبستگی مکانی قوی (کریجینگ) استفاده نشود و از روشهای جایگزین (مانند IDW) استفاده شود. | ||
کلیدواژهها | ||
پهنهبندی؛ تغییرنما؛ ضریب جذب آب خاک؛ کریجینگ؛ وزندهی عکس فاصله؛ همسانگردی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 296 |