تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 250 |
تعداد مقالات | 2,186 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,522,749 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,331,800 |
بهینهسازی طراحی کانالهای جمعآوری رواناب شهری برای کاهش آسیبپذیری و افزایش اطمینانپذیری در برابر تغییرات اقلیمی | ||
مدل سازی و مدیریت آب و خاک | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 بهمن 1401 | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22098/mmws.2023.12222.1213 | ||
نویسندگان | ||
حسین حسین زاده کوهی* 1؛ مجتبی اردستانی2؛ امین سارنگ3 | ||
1گروه منابع آب، دانشکده محیطزیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
2استاد، گروه منابع آب، دانشکده محیطزیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
3استادیار/ گروه منابع آب/ دانشکده محیط زیست/ دانشگاه تهران/ تهران/ایران | ||
چکیده | ||
یکی از زیرساختهای شهری که از اهمیت بالایی برخوردار است، شبکه جمعآوری رواناب میباشد. افزایش سطوح نفوذناپذیر، فرسودگی شبکه و تغییر الگوی بارش ناشی از تغییرات اقلیمی موجب افزایش رخداد سیلاب شهری شده و اهمیت بازطراحی شبکه بهمنظور به حداقل رساندن آسیبپذیری سامانه را بالا برده است. در این پژوهش شبکه جمعآوری رواناب منطقه 10 شهرداری تهران مورد بازطراحی بهینه قرار گرفت. در همین راستا شبکه جمعآوری در دو مرحله توسط مدل SWMM شبیهسازی شد. از الگوریتم ژنتیک نیز بهعنوان ابزاری جهت بهینه کردن بازطراحی استفاده شده است. در بخش شبیهسازی، نخست شبکه جمعآوری در وضع موجود با استفاده از اطلاعات تاریخی بارش ایستگاه سینوپتیک مهرآباد طی دورههای بازگشت 2، 5 و 10 سال شبیهسازی شد و در مرحله دوم مدلسازی شبکه جمعآوری در شرایط آتی با استفاده از اطلاعات بارشی مدلهای اقلیمی گزارش ششم تغییر اقلیم صورت گرفت. از میان پیشبینی مدلهای اقلیمی، بیشترین تغییرات افزایشی بارش حدی بهعنوان سناریو بدبینانه انتخاب و بازطراحی سامانه برای کاهش آسیبپذیری تحت این سناریو انجام گرفت. سه پارامتر هزینه، شاخص اطمینانپذیری و شاخص آسیبپذیری بهعنوان اهداف بهینهسازی با وزندهی مشخص در قالب یک تابع معرفی شد. سپس با مرتبط ساختن مدل شبیهساز با بهینهساز توسط نرمافزار متلب بازطراحی بهینه انجام شد. نتایج شبیهسازی شبکه در وضع موجود نشان داد که با افزایش دوره بازگشت از 2 تا 10 سال، حجم رواناب خروجی از ۴۵٫۹ تا ۵۹٫۷ هزار مترمکعب افزایش یافت که موجب افزایش آسیبپذیری از ۱۰٫۴ تا ۱۲٫۲ درصد و کاهش اطمینانپذیری از ۹۷٫۵ تا ۹۵٫۸ درصد شده است. در شبیهسازی شبکه در شرایط آتی نیز شاخص آسیبپذیری در دورههای بازگشت 5 و 10 سال، ۱۲٫۷ و ۱۳٫۹ درصد و شاخص اطمینانپذیری نیز ۹۵٫۳ و ۹۴٫۳ به دست آمد. نتایج بهینهسازی نشان داد که در تکرار 168 ام، الگوریتم به پاسخ نهایی خود به مقدار ۰٫۳ رسیده و این پاسخ تا تکرار 300 ثابت باقی مانده است. همچنین بازطراحی بهینه موجب کاهش آسیبپذیری شبکه تا ۷٫۶ درصد و افزایش اطمینانپذیری تا ۹۸٫۱ درصد شد. این پژوهش نشان داد که بازطراحی بهینه میتواند علاوه بر رفع مشکلات شبکه در وضع موجود، توانایی سامانه را نیز در برابر تهدیدات تغییر اقلیم آینده بالا برد. | ||
کلیدواژهها | ||
الگوریتم ژنتیک؛ بازطراحی؛ بهینهسازی؛ رواناب شهری؛ شاخص آسیبپذیری؛ شاخص اطمینانپذیری | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 136 |