1استادیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی؛ دانشگاه شیراز؛ شیراز؛ ایران
2کاندیدای دکتری مدیریت آموزشی، بخش مدیریت و برنامهریزی آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
3استاد بخش مدیریت و برنامهریزی آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
4دانشیار بخش مدیریت و برنامهریزی آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، ایران
چکیده
مقدمه و هدف: تعامل و همکاری اثربخش دانشگاهها با سایر بازیگران زیستبوم نوآوری از مهمترین فاکتورهای رشد و توسعه فناوریهای کاربردی در جامعه میباشد. بر این اساس، هدف از پژوهش حاضر طراحی مدلی جامع جهت تبیین تعاملات بینسازمانی دانشگاهها در راستای توسعه نوآوری فناورانه بوده است. روششناسی پژوهش: این مطالعه با رویکرد کیفی و روش پژوهش فراترکیب نظریهساز انجام گرفته است، بر این اساس، یافتههای مطالعات علمی مرتبط در بازه زمانی 2025-1995 میلادی استخراج و دادههای گردآوریشده طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تحلیل قرار گرفتند. یافتهها: یافتههای پژوهش در قالب 53 کد باز و 12 کد محوری در سه محور پیشایندها، فرایندها و پیامدها ارائه گردید. محور پیشایندها در قالب 3 کد محوری (عوامل فردی، سازمانی، محیطی)؛ محور فرایندها در قالب 5 کد محوری (توسعه زیرساختهای مشترک، انتقال دانش و فناوری، مدیریت پروژههای مشترک، توسعه شبکههای همکاری، مدیریت دانش)؛ محور پیامدها در قالب 4 کد محوری (توسعه محصولات و خدمات نوآورانه، افزایش درآمد سازمانی، توسعه اقتصادی و اجتماعی جامعه، ارتقاء اعتبار دانشگاه) سازماندهی گردیدند. جهت ارتقای اعتبار یافتهها، چهار نوع راهبرد اعتباریابی توصیفی، تفسیری، نظری و پراگماتیک مورد استفاده قرار گرفت. بحث و نتیجهگیری: اثربخشی تعاملات بینسازمانی دانشگاهها در توسعه نوآوری فناورانه، حاصل توجه به عوامل پیشنیاز و فرایندهای کارآمد در جریان شکلگیری این تعاملات است. یافتههای این پژوهش میتواند به رهبران و سیاستگذاران آموزش عالی در طراحی راهبردهایی هوشمندانه برای توسعه همکاریهای اثربخش بینسازمانی کمک کند، بهگونهای که تعاملات دانشگاهها با سایر سازمانهای جامعه را با رویکردی برد-برد و در راستای رفع نیازهای جامعه طراحی و اجرا نمایند.
Catala, B., Savall, T., & Chaves-Avila, R. (2023). From entrepreneurial and innovation ecosystems to the social economy ecosystem. Journal of Business Research, 163, 113932. [DOI: https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2023.113932]
Campbell-Kelly, M., Aspray, W. F., Yost, J. R., Tinn, H., & Díaz, G. C. (2023). Computer: A history of the information machine. Routledge.
Dalkir, K., Iancu, M., & Oliveira, D. (2019, May). The effects of inter-organizational communication on collaborative intellectual capital. In European Conference on Intangibles and Intellectual Capital (pp. 89-XI). Academic Conferences International Limited.
Van de Vrande, V., De Jong, J. P., Vanhaverbeke, W., & De Rochemont, M. (2009). Open innovation in SMEs: Trends, motives and management challenges. Technovation, 29(6-7), 423-437.