پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 305 |
| تعداد مقالات | 2,635 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,959,193 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,666,542 |
مدل‌سازی دینامیک سیستم مشارکتی برای مدیریت منابع آب زیرزمینی (منطقة مورد مطالعه: دشت مرند، ایران) | ||
| مدل سازی و مدیریت آب و خاک | ||
| مقاله 16، دوره 4، شماره 1، فروردین 1403، صفحه 262-284 اصل مقاله (2.27 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22098/mmws.2023.12372.1232 | ||
| نویسندگان | ||
| امیر عیسی نژاد1؛ شاپور ظریفیان* 2؛ حسین راحلی3؛ سعید پورمعصومی لنگرودی4 | ||
| 1دانش‌آموخته دکتری/ گروه ترویج و توسعة روستایی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| 2دانشیار/ گروه ترویج و توسعة روستایی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| 3استاد/ گروه ترویج و توسعة روستایی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| 4دانشیار/ گروه جغرافیا، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه برگن، برگن، نروژ | ||
| چکیده | ||
| مسائل مدیریتی منابع آب زیرزمینی از یک‌سو به‌دلیل پیچیدگی و عدم قطعیت ناشی از اثرات عناصر انسانی (شناختی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی) و از سوی دیگر، به‌دلیل محدودیت در درک چگونگی تقابل و تعامل آن عناصر با سیستم‌های بیوفیزیکی، تبدیل به چالشی بسیار جدی شده است. لذا، شناسایی پیچیدگی‌های ساختاری، فرآیندی و رفتاری حاکم در مدیریت آب، مستلزم به‌کارگیری روش‌های متناسب برای حل این پیچیدگی‌هاست. در این مطالعه برای پاسخ به چگونگی استفاده از روش‌های مشارکتی برای گنجاندن عناصر انسانی پیچیده در مدیریت منابع آب زیرزمینی از روش سیستم دینامیکی استفاده شده است. این روش بر تعامل و مدل‌سازی ذینفعان متمرکز است و در نهایت به تصمیم‌گیری ختم می‌شود. تدوین مدل مشارکتی سیستم دینامیک در پنج گام انجام شد و در گام‌های بیان مسأله، تدوین فرضیة پویا، طراحی و تحلیل سیاست از روش کیفی تبعیت کرد. بخش‌های تدوین و فرمول‌بندی مدل، آزمون مدل به روش کمی و در نهایت سناریوسازی و طراحی سیاست نیز به روش آمیخته (کمی-کیفی) انجام گرفت. گروه‌های مشارکت‌کننده در این پژوهش شامل سه گروه اصلی کارشناسان بخش دولتی (از چهار نهاد وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان تعاون روستایی و وزارت کشور (فرمانداری) در سطح شهرستان مرند و استان آذربایجان شرقی، متخصصان بخش‌های غیردولتی فعال در بخش مدیریت آب و کشاورزی و نماینده‌های بهره‌برداران منابع آب زیرزمینی در دشت مرند بودند. برای تدوین حلقه‌های علت و معلولی، از تکنیک گروه‌های متمرکز کانونی استفاده شد. سیاست‌های مختلف در قالب شش سناریو مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت دو سناریو منجر به تعادل در منابع آب زیرزمینی و جبران کسری مخزن آبخوان دشت مرند شد. سناریوی مطلوب با ادغام سه راهبرد سیاستی اصلاح ساختار حکمرانی منابع آب زیرزمینی در دشت مرند، افزایش راندمان آبیاری از طریق اجرای شبکه‌های آبیاری مدرن و اصلاح الگوی کشت در سطح دشت مرند به‌دست آمد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آبخوان دشت مرند؛ سیستم دینامیک؛ مدل‌سازی مشارکتی؛ مدیریت آب‌زیرزمینی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 588 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 209 |
||