تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 366 |
تعداد مقالات | 3,243 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,753,041 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,244,253 |
اثر تغییر شمارة منحنی روی هیدروگراف سیلاب در یک حوزة آبخیز عکسالعمل سریع (مطالعة موردی: حوزة آبخیز خیاوچای اردبیل) | ||
مدل سازی و مدیریت آب و خاک | ||
مقاله 15، دوره 4، شماره 1، 1403، صفحه 248-261 اصل مقاله (1.24 M) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22098/mmws.2023.12295.1221 | ||
نویسندگان | ||
مجید رئوف* 1؛ ژیلا کاظمی2؛ رئوف مصطفیزاده3؛ یاسر حسینی4؛ سجاد میرزایی5 | ||
1استاد، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
2دانشآموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
3دانشیار، گروه منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، پژوهشکده مدیریت آب، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
4استاد، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
5دانشجوی دکتری، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
ارتباط بارندگی-رواناب یکی از پراهمیتترین موضوعها در هیدرولوژی است. سیستم مدلسازی حوزههای آبخیز (WMS) یکی از نرمافزارهایی است که میتواند هیدروگراف سیلاب مربوط به حوزههای آبخیز را شبیهسازی کند. منطقة مورد مطالعه حوزة آبخیز خیاوچای، با مساحت حدود 134 کیلومتر مربع در غرب استان اردبیل، جنوب شهرستان مشگینشهر واقع شده است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثر شمارة منحنی روی هیدروگراف سیلاب در یک حوزة آبخیز دارای عکسالعمل سریع انجام شد. در این پژوهش از بارش حداکثر روزانة 11 ایستگاه استفاده و توزیع آماری پیرسون تیپ 3 با استفاده از نرمافزارEasyFit انتخاب و مقادیر بارش در دورههای بازگشت دو تا 100 ساله محاسبه شد. بارش حداکثر روزانه وارد نرمافزار GIS شده و مجدد نرمال بودن دادهها کنترل شدند. همچنین، با روش IDW، درونیابی انجام شد. میانگین حداکثر بارش روزانه با دورههای بازگشت مختلف به بارش شش ساعته تبدیل شد. برای حوزة آبخیز الگوی بارش SCS و WMO مقایسه شدند و الگوی بارش WMO انتخاب شد. حداکثر دبی مشاهداتی حوزة آبخیز با EasyFit برای دورههای بازگشت دو، پنج، 10، 25، 50 و 100 سال محاسبه شد. با استفاده از GIS نقشههای فیزیوگرافی تهیه شد. با نرمافزارArc Hydro نقشة DEM اصلاح شد. شبیهسازی هیدروگراف سیلاب برای دورههای بازگشت دو تا 100 ساله انجام شد و دبی حداکثر سیلاب شبیهسازی شده با دبی سیلاب مشاهداتی مورد مقایسه قرار گرفت. مقدار خطای نسبی و میانگین ریشة مربعات خطا برای دورههای بازگشت دو تا 100 سال بهترتیب 13/19 درصد و 16/8 متر مکعب برثانیه محاسبه شد. نتایج شبیهسازی هیدروگراف سیلاب نشان داد که با افزایش دورة بازگشت حداکثر دبی با شیب بیشتر افزایش مییابد. اثر تغییر شمارة منحنی روی دبیهای حداکثر سیلاب در دورة بازگشت کم به مراتب بیشتر از دورة بازگشت زیاد است، بهنحویکه در دورة بازگشت 100 سال با افزایش 25 درصد شمارة منحنی دبی حداکثر سیلاب 38/6 برابر شده، درحالیکه در دورههای بازگشت دو سال دبی حداکثر 63 برابر افزایش داشته است. نتایج حاکی از آن است که کمترین تغییر در نوع کاربری باعث افزایش شدید دبی سیلاب در منطقه میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
تغییر کاربری اراضی؛ حداکثر دبی هیدروگراف سیلاب؛ Arc-Hydro؛ SCS؛ WMS | ||
مراجع | ||
References Abedini, M., & Fathi, M.H. (2014). Flood risk zoning using network analysis process (case study: Khiavchai Watershed). Hydrogeomorphology, 2(3), 99-120. dor:20.1001.1.23833254.1394.2.3.6.7 [In Persian] Aldrees, A., Bakheit, A.T., & Assilzadeh, H. (2021). Intelligent estimation of the discharge peak in Al Aqiq drainage basin: A case study in Al Madinah Munwwarah region. Smart Structures and Systems, 27(6), 951-968. doi:10.12989/sss.2021.27.6.951 Badri, B., Zare Bidaki, R., Honrabakhsh, A., Atashkhar, F. (2017). Prioritization of Behesht Abad watershed sub-basins in terms of flood potential. Natural Geography Researches, 48(1), 143-158. doi.:10.22059/JPHGR. Barros, A.P. (2013). Orographic precipitation, freshwater resources, and climate vulnerabilities in mountainous regions. In P. Editor-in-Chief: Roger (Ed.), Climate Vulnerability, 57-78. Chandniha, S.K., & Kansal, M.L. (2017). Prioritization of sub-watersheds based on morphometric analysis using geospatial technique in Piperiya watershed, India. Applied Water Science, 7, 329-338. doi:10.1007/s13201-014-0248-9 Ebrahimian, M., Ainuddin Nuruddin, A., Mohd Soom, M.A.B., & Sood, A.M. (2012). Application of NRCS-curve number method for runoff estimation in a mountainous watershed. Caspian Journal of Environmental Sciences, 10(1), 103-114. https://cjes.guilan.ac.ir/article_1091_21f13b14b0618804885588ea156a5c76.pdf Gumindoga, W., Rwasoka, D., Nhapi, I., & Dube, T. (2017). Ungauged runoff simulation in upper Manyame catchment, Zimbabwe: Application of the HEC-HMS model. Physics and Chemistry of the Earth, Parts A/B/C, 100, 371-382. doi:10.1016/j.pce.2016.05.002 Hosseinzadeh, M.M., Nosrati, K., & Imni, S. (2014). Investigating the role of watershed sub-basins in flood severity (Case study: Hesarak watershed). Sarzemin Geographical Quarterly, 12(48), 87-100. https://www.sid.ir/paper/ Klari, Z.M., & Ibrahim, S.A. (2021). Application of SCS-Curve number method to estimate runoff using GIS for Gali-Bandawa watershed. Academic Journal of Nawroz University, 10(1), 318-325. doi:10.25007/ Murthy, K., & SAbbaiah, G. (2007). Geostatistical analysis for estimation of mean rainfalls in Andhra Pradesh, India. International Journal of Geology, 3, 35-51. https://www.naun.org/main/NAUN/geology/ijgeo-07.pdf Mirzania, E., Malek Ahmadi, H., Yadegar Shahmohammadi, Y., & Ebrahimzadeh, A. (2021). Impact of wavelet on accuracy of estimated models in rainfall-runoff modeling (Case study: Sufi Chay). Water and Soil Management and Modeling, 1(3), 67-79. doi:10.22098/mmws.2021.9335.1035. [In Persian] Mostafazadeh, R., Sadoddin, A., Bahremand, A., Sheikh, V.B., & Garizi, A.Z. (2017). Scenario analysis of flood control structures using a multi-criteria decision-making technique in Northeast Iran. Natural Hazards, 87, 1827-1846. doi:10.1007/s11069-017-2851-1 Khattat, M., Serroukh, M., Rafık, I., Mesmoud, H., Brırhet, H., Bouslıhım, Y., & Hara, F., (2016). Hydrological modeling of aguibat Ezziar Watershed (Morocco), comparative study of two different hydrological models. Journal of Geographic Information System, 8, 50-56. doi:10.4236/jgis.2016.81005 Nedkov, S., & Burkhard, B. (2012). Flood regulating ecosystem services—mapping supply and demand, in the Etropole municipality. Bulgaria. Ecological Indicators, 21, 67-79. doi:10.1016/j.ecolind.2011.06.022 Niyazi, B., Khan, A.A., Masoud, M., Elfeki, A., Basahi, J., & Zaidi, S. (2022). Optimum parametrization of the soil conservation service (SCS) method for simulating the hydrological response in arid basins. Geomatics. Natural Hazards and Risk, 13(1), 1482-1509. doi:10.1080/19475705.2022.2080005 Nohegar, A., Qashqaizadeh, N., & Halisaz, A. (2011). Determining flood producing areas and prioritizing sub-basin flooding (case study: Jamash watershed, Hormozgan province). Earth Science Research, 9(3), 14-25. dor:20.1001.1.20088299.1391.3.1.2.5. [In Persian] Rahaman, S.A., Ajeez, S.A., Aruchamy, S., & Jegankumar, R. (2015). Prioritization of sub watershed based on morphometric characteristics using fuzzy analytical hierarchy process and geographical information system – a study of Kallar Watershed, Tamil Nadu. Aquatic Procedia, 4, 1322-1330. doi:10.1016/j.aqpro.2015.02.172 Rashid, H.M. (2022). GIS based surface runoff estimation for Sulaimani City, KRG, Iraq. Association of Arab Universities Journal of Engineering Sciences, 29(2), 36–45. doi:10.33261/jaaru.2022.29.2.005 Rezaei Moghadam, M.H., Andriani, S., Almaspour, F., Walizadeh Kamran, Kh., & Mokhtari Asl, A. (2014). Investigating the effects of land use change and land cover on flooding and runoff discharge (Case study: Alaviyan Dam watershed). Hydrogeomorphology, 1, 57-41. http://irdoi.ir/381-141-785-807. [In Persian] Rostami, R., & Najafzadeh, A. (2011). Development of flood maps for West Azarbaijan province using geographic information system. Journal of Geographic Space, 12(37), 216-211. [In Persian] Sayyad, D., Ghazavi, R., & Omidvar, E. (2022). Appropriate urban infrastructure management strategies against floods from the perspective of passive defense using SWOT and QSPM (case study: Kashan City). Water and Soil Management and Modeling, 2(1), 42-52. doi:10.22098/mmws.2022.9651.1055. [In Persian] Saghafian, B., & Farazjou, H., (2016). Determining the flood producing areas and prioritizing the flooding of the hydrological units of the Golestan Dam Basin, Iran. Iranian Journal of Watershed Management Science and Engineering, 1(1), 1-11. https://www.sid.ir/ Tawakli, M., Raoof, M., Mirzaei, S., & Rasulzadeh, A., (2014). Investigating land use changes using aerial photographs in the Atashgah watershed of Ardabil province. International Conference on Sustainable Development with a focus on Agriculture-Environment-Tourism, Tabriz, Iran, Pp.11. [In Persian] Xiao, Y., Yi, S., & Tang, Z. (2017). Integrated flood hazard assessment based on spatial ordered weighted averaging method considering spatial heterogeneity of risk preference. Science of the Total Environment, 599–600, 1034-1046. doi:10.1016/j.scitotenv | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 430 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 332 |