تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 249 |
تعداد مقالات | 2,170 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,514,815 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,327,303 |
ارتقاء بهرهوری آبیاری گندم در ایران (بخش دوم: از دیدگاه مکانیزاسیون و مدیریت مزرعه) | ||
مدل سازی و مدیریت آب و خاک | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 بهمن 1401 | ||
نوع مقاله: فنی و ترویجی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22098/mmws.2023.11938.1190 | ||
نویسندگان | ||
جاوید نایبی1؛ مسعود پورغلام آمیجی* 2؛ ایمان حاجی راد3؛ سید راشد علوی4؛ فرناز نوذری5؛ منصوره اکبرپور6 | ||
1کارشناس ارشد، بخش امور آبیاری و زهکشی، شرکت مهندسین مشاور یکم، تهران، ایران. | ||
2دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران. | ||
3دانشجوی دکتری گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران،کرج، ایران. | ||
4کارشناس ارشد، مدیر امور کشاورزی، اجتماعی، اقتصادی، شرکت مهندسین مشاور یکم، تهران، ایران. | ||
5دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران. | ||
6کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران. | ||
چکیده | ||
کمبود منابع آب برای تولید محصولات مختلف کشاورزی از جمله گندم، یکی از چالشها و دغدغههای اصلی کشور بوده و راهحل اصلی آن بهبود و ارتقاء بهره-وری آب است. در این راستا باید با مصرف کمتر آب، بیشترین تولید را حاصل کرد. یکی از بزرگترین مشکلات برای تولید گندم، کمبود منابع آب و گسستگی روشهای مختلف مدیریت آب، مزرعه و سامانههای آبیاری است. آزمایشها و تجارب نیمقرن اخیر در علم و فن آبیاری و زراعت نشان داده است که تأثیر نهادههای مختلف از قبیل بذور اصلاحشده، کودهای شیمیایی، عملیات مناسب کاشت، داشت و برداشت هنگامی تأثیر مثبت و مناسب در رشد گیاه دارد که مدیریت آبیاری و مزرعه (که شامل مجموعه اقداماتی است که آب را به مقدار مشخص و در زمان مورد نیاز در اختیار گیاه قرار میدهد)، به نحو مطلوبی انجام شده باشد. طبق اصل پارِتو، مناطقی که 80 درصد کشت و تولید گندم (آبی و دیم) در آنها انجام میشود، مناطق اصلی تولید گندم هستند. بر همین اساس، 13 استان گلستان، کرمانشاه، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، همدان، اردبیل، لرستان، مرکزی، خوزستان، فارس، خراسان رضوی، کردستان و زنجان، به عنوان مناطق اصلی تولید گندم در ایران شناسایی شده و در این مطالعه نیز تمرکز اصلی بر روی این مناطق بود. نتایج نشان داد که با دادههای سال زراعی 1400-1399، کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی با توسعه روش آبیاری کشت روی پشتههای بلند در مناطق اصلی تولید گندم منجر به کاهش 154/2 میلیون مترمکعب آب کشاورزی میشود. هزینه اجرایی این راهکار بر اساس متوسط اجرای هر هکتار آبیاری موضعی 50 میلیون ریال در سال 1400، برابر 5059 میلیارد ریال میباشد. در نتیجه بهکارگیری روشهای نوین کشت روی پشتههای بلند میتواند بهعنوان یک ابزار مدیریتی منجر به ارتقاء بهرهوری آب گندم در کشور شود. | ||
کلیدواژهها | ||
افزایش بهرهوری؛ سامانه آبیاری؛ سیستم کشت روی پشتههای بلند؛ عملکرد گندم | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 176 |