پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 250 |
| تعداد مقالات | 2,186 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,521,714 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,331,269 |
سنجش و پهنه بندی غلظت فلزات سنگین در آب چاهک های امتداد رودخانه سیستان از نقطه صفر مرزی تا تالاب بین المللی هامون | ||
| مدل سازی و مدیریت آب و خاک | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 اسفند 1401 | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22098/mmws.2023.12096.1215 | ||
| نویسندگان | ||
| اکرم عنایت1؛ فاطمه عین الهی پیر* 2؛ ساحل پاکزادتوچایی3؛ ملیحه عرفانی4 | ||
| 1دانش‌آموخته کارشناسی ارشد ارزیابی و آمایش سرزمین، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، زابل، ایران | ||
| 2استادیار گروه محیط‌زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، زابل، ایران | ||
| 3استادیار گروه پژوهشی اکوسیستم‌های طبیعی، پژوهشکده تالاب بین المللی هامون، پژوهشگاه زابل، زابل، ایران | ||
| 4استادیار گروه محیط‌زیست، دانشکده منابع‌طبیعی، دانشگاه زابل، زابل، ایران | ||
| چکیده | ||
| رودخانه سیستان، ادامه رودخانه هلمند افغانستان بوده که در مسیر عبور خود از زمین‌های کشاورزی و مناطق شهری این کشور می‌گذرد. بنابراین، احتمال ورود انواع آلاینده‌ها بویژه فلزات سنگین از منابع مختلف به این رودخانه وجود دارد. بنابراین، در صورت آلودگی ممکن است باعث افزایش غلظت فلزات سنگین در آب چاهک‌ها گردد. با این وجود، بر این اساس، هدف تحقیق حاضر، بررسی غلظت فلزات سنگین در آب چاهک‌های امتداد رودخانه سیستان، بود. نمونه‌برداری از ۲۶ حلقه چاهک فعال در زمستان ۱۴۰۰، انجام شد. غلظت فلزات سنگین در نمونه‌ها با استفاده از دستگاه ICP به دست آمد. نتایج به دست آمده همچنین به کمک روش کریجنگ معمولی و کو-کریجینگ بر اساس مدل انتخابی حاصل از خطای استاندارد، توسط نرم‌افزار ArcGIS پهنه‌بندی شد. مقدار هدایت الکتریکی نیز ۶۳۲۲ میکروزیمنس بر سانتی‌متر اندازه‌گیری گردید. میانگین غلظت عناصر کروم، آهن، نیکل، مس، روی، کادمیم و سرب نیز به ترتیب ۶۴/۲، ۱۲۴، ۵/۱۰، ۳۳/۹، ۱۷، ۴۳/۱ و ۷۹/۲ میکروگرم بر لیتر محاسبه شد. روند غلظت عناصر مورد بررسی در مطالعه اخیر به صورت کادمیم > کروم > سرب > مس > نیکل روی به دست آمد. برخی از عناصر از قبیل جیوه، کبالت، سلنیم و وانادیم نیز قابل تشخیص توسط دستگاه نبود. نتایج مطالعه اخیر حاکی از کمتر بودن غلظت فلزات سنگین کروم، آهن، نیکل، مس، روی و کادمیم در مقایسه با حدمجاز سازمان بهداشت جهانی بود. درحالیکه غلظت سرب بالاتر از حد مجاز این استاندارد سنجش شد. پایین بودن غلظت عناصر مذکور می‌تواند به دلیل کم بودن غلظت عناصر در سنگ بستر باشد. همچنین pH قلیایی آب می‌تواند به صورت بافر عمل کرده و موجب غیرمحلول شدن عناصر و رسوب آنها گردد. میزان فاکتورهای شوری و هدایت الکتریکی نیز نشان دادند که آب چاهک‌ها برای زراعت و شرب دام مناسب نیست. نتیجه پهنه‌بندی عناصر نیز نشان داد که غلظت فلزات از مرز افغانستان به سمت دریاچه هامون افزایش می‌یابد. با توجه به قدمت چاهک‌ها (۶ ماه تا 43 سال) می‌توان عنوان کرد که عامل کاهش غلظت فلزات در بخش ابتدای مسیر، به دلیل عمر بیشتر چاهک‌ها و برداشت مداوم آب و مخلوط شدن آب در طی زمان آب آوری رودخانه سیستان است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آلودگی آب؛ آبیاری؛ کشاورزی؛ درون‌یابی کریجینگ؛ زمین‌آمار | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 135 |
||