تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 249 |
تعداد مقالات | 2,170 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,514,744 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,327,280 |
عملکرد الگوریتم تفاضلی در برآورد پارامترهای هیدرولیکی خاک | ||
مدل سازی و مدیریت آب و خاک | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 بهمن 1401 | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22098/mmws.2023.12101.1202 | ||
نویسندگان | ||
عباس خاشعی سیوکی* 1؛ سمانه اطمینان2؛ علی شهیدی3؛ محسن پوررضا بیلندی4؛ وحیدرضا جلالی5 | ||
1استاد گروه مهندسی آب، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران. | ||
2شهید باهنر کرمان | ||
3دانشگاه بیرجند | ||
4دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران. | ||
5دانشیار گروه مهندسی طبیعت، دانشکده کشاورزی شیروان، دانشگاه بجنورد، ایران | ||
چکیده | ||
منحنی رطوبتی خاک یکی از مهمترین شاخصهای هیدرولیکی خاک است که علاوه بر تعیین مقدار رطوبت خاک در نقاط ظرفیت زراعی وپژمردگی خاک، نقش موثری در کاربرد مدلهای آب خاک در مطالعه روابط خاک-گیاه- آب دارد. از سوی دیگر برای شناخت بهترو درک نقش آن، مدلهای مختلف برای بیان این منحنی بهصورت ریاضی ارائه شده است که میزان کارائی بودن این مدلها به دقت برآورد پارامترهای تعریفشده در ساختار مدلها بستگی دارد. در این تحقیق روند عملکرد دو الگوریتم فرابتکاری، الگوریتم تکامل تفاضلی و بهینهساز ازدحام ذرات، دربرآرود پارامترهای هیدرولیکی منحنی رطوبتی خاک برپایه مدل ونگنوختن و مدل بروکز- کوری در چهار کلاس بافتی؛ لوم رس شنی، لوم شنی، لوم و سیلت لوم مطالعه شد. همچنین عملکرد الگوریتمهای فرابتکاری نسبت به نرمافزار RETC که دارای الگوریتم محلی غیرخطی حداقل مربعات است، مورد ارزیابی قرار گرفت. از اینرو، در سطح مزرعه کشاورزی دانشگاه بیرجند از چهار کلاس بافتی غالب، 20 نقطه بهطور تصادفی انتخاب و نمونهبرداری صورت گرفت. با استفاده از جعبه شن و صفحات فشاری در دامنه مکش صفر تا 15000 سانتیمتر آب، مقدار رطوبت خاک اندازهگیری شد. نتایج حاصل در جهت برآرود پارامترهای هیدرولیکی برپایه دو مدل ونگنوختن (vG) و بروکز-کوری (BC) با استفاده از الگوریتمهای فرابتکاری و RETC پرداخته شد. از دو شاخص آماری RMSE و R2 برای مقایسه نتایج حاصل بهره گرفتهشد. نتایج نشان داد که کمترین مقدار شاخص RMSE حاصل عملکرد الگوریتم تکامل تفاضلی در مدل vG؛ 0008/0، 0005/0، 0004/0 و 0006/0 و در مدل BC؛006/0، 006/0، 005/0 و 0005/0 بهترتیب درکلاس بافتی لوم رس شنی، لوم شنی، لوم و سیلت لوم حاصل شد. همچنین بیشترین و کمترین مقدار دو شاخص آماری RMSE و R2 در همه کلاسهای بافتی خاک در عملکرد RETC مشاهده گردید. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر عملکرد ضعیف الگوریتمهای محلی در حل مسائل چند متغیرهای است. از سوی دیگر بیانگر قابلیت الگوریتمهای فرابتکاری در حل مسائل چند متغیره که دارای روابط نمایی هستند. از اینرو، الگوریتمهای فرابتکاری میتواند یک گزینه مناسب در حل مدلهای هیدرولیکی خاک در جهت برآورد پارامترهای منحنی رطوبتی خاک باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
الگوریتم فرابتکاری؛ کلاس بافتی خاک؛ مدل ونگنوختن؛ مدل بروکز-کوری | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 129 |