پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 249 |
| تعداد مقالات | 2,171 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,515,246 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,327,521 |
توسعه تلفیقی مدل PSR-Fuzzy به‌منظور ارزیابی سلامت آبخیز کوزه‌تپراقی | ||
| مدل سازی و مدیریت آب و خاک | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 شهریور 1401 اصل مقاله (2.37 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22098/mmws.2022.11379.1125 | ||
| نویسندگان | ||
| ائلناز قابل نظام1؛ لیلا بابائی2؛ نازیلا علائی2؛ زینب حزباوی* 3 | ||
| 1دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران | ||
| 3استادیار/گروه مرتع و آبخیزداری، پژوهشکده مدیریت آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
| چکیده | ||
| در این تحقیق برای پهنه‌بندی وضعیت سلامت آبخیز کوزه‌تپراقی واقع در استان اردبیل از تلفیق عملگرهای منطق فازی و مدل مفهومی فشار-حالت-پاسخ (PSR) استفاده شد. بدین‌منظور، ابتدا معیارهای تراکم جاده، شیب، ضریب رواناب، مساحت زمین‌های کشاورزی با شیب بالای 25 درصد، بارش و دما برای شاخص فشار، شاخص نرمال شده اختلاف پوشش گیاهی (NDVI)، شاخص پوشش گیاهی با انعکاس خاک (SAVI) و شاخص پوشش گیاهی بارزسازی شده (EVI) برای شاخص حالت، فرسایش ویژه، ضریب شدت فرسایش، تراکم آبراهه و میزان اراضی مرتعی برای شاخص پاسخ محاسبه شدند. سپس با استفاده از تابع عضویت Fuzzy Linear در محیط ArcGIS 10.8 به صورت فازی تبدیل شدند. هم‌چنین، برای پهنه‌بندی سلامت آبخیز از شش عملگر AND، OR، SUM، PRODUCT، گامای 9/0 و گامای 5/0 استفاده شد. در ادامه، برای ارزیابی و طبقه‌بندی خروجی عملگرهای مورد استفاده در برآورد سلامت آبخیز، شاخص جمع مطلوبیت (QS) محاسبه شد. بر اساس شاخص جمع مطلوبیت (Qs) مشخص شد که PRODUCT با مقدار عددی 46/0 در اولویت اول و در ادامه گاما 9/0 با شاخص جمع مطلوبیت (Qs) 37/0 در اولویت دوم به‌عنوان کارآمدترین عملگرها در تهیه نقشة سلامت آبخیز هستند. طبق نتایج وضعیت سلامت آبخیز، عملگر PRODUCT، 67، 23، 9 و 1 درصد از مساحت کل به‌ترتیب در طبقات ناسالم، نسبتاً ناسالم، متوسط و نسبتاً سالم قرار گرفتند. برای عملگر گامای 9/0، حدود 46، 1، 17 و 36 درصد آبخیز به‌ترتیب در طبقات ناسالم، متوسط، نسبتاً سالم و سالم طبقه‌بندی شدند. نتایج بیان‌گر تغییرات مکانی وضعیت سلامت در کل آبخیز مورد مطالعه بوده است. بنابراین برای ارتقاء سلامت در درجات مختلف باید برنامه‌های مختلف علمی و سازگار به‌کار برده شوند. پیشنهاد می‌شود که راهکارهای مبتنی بر طبیعت، مدیریت مشارکتی و مدیریت سازگار و یکپارچه برای بهبود سلامت آبخیز کوزه‌تپراقی در اولویت قرار گیرند. شاخص سلامت آبخیز می‌تواند به‌عنوان ابزاری مؤثر برای تحلیل موجودیت خدمات آبخیز متناسب با ظرفیت حمل آن‌ها نیز در نظر گرفته شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پایش؛ تخریب بوم‌شناختی؛ رویکرد فازی؛ رتبه‌بندی آبخیز؛ شاخص | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 386 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 168 |
||