آمار

تعداد نشریات26
تعداد شماره‌ها404
تعداد مقالات3,543
تعداد مشاهده مقاله5,487,307
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,752,502
زیاری, کرامت اله, رستمی, محیا. (1403). اولویت‌بندی کلان‌شهرهای ایران بر اساس شاخص‌های حکمروایی خوب شهری. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1(2), 53-64. doi: 10.22098/gsd.2025.16500.1074
کرامت اله زیاری; محیا رستمی. "اولویت‌بندی کلان‌شهرهای ایران بر اساس شاخص‌های حکمروایی خوب شهری". سامانه مدیریت نشریات علمی, 1, 2, 1403, 53-64. doi: 10.22098/gsd.2025.16500.1074
زیاری, کرامت اله, رستمی, محیا. (1403). 'اولویت‌بندی کلان‌شهرهای ایران بر اساس شاخص‌های حکمروایی خوب شهری', سامانه مدیریت نشریات علمی, 1(2), pp. 53-64. doi: 10.22098/gsd.2025.16500.1074
زیاری, کرامت اله, رستمی, محیا. اولویت‌بندی کلان‌شهرهای ایران بر اساس شاخص‌های حکمروایی خوب شهری. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1403; 1(2): 53-64. doi: 10.22098/gsd.2025.16500.1074

اولویت‌بندی کلان‌شهرهای ایران بر اساس شاخص‌های حکمروایی خوب شهری

جغرافیا و توسعه فضایی
دوره 1، شماره 2، تیر 1403، صفحه 53-64    اصل مقاله (1.07 M)
نوع مقاله: علمی - پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22098/gsd.2025.16500.1074
نویسندگان
کرامت اله زیاری* 1؛ محیا رستمی2
1گروه جغرافیای انسانی و برنامه‌ریزی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2گروه جغرافیای انسانی وبرنامه ریزی ،دانشکده جغرافیا،دانشگاه تهران،تهران،ایران
چکیده
شهرنشینی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیشروی جامعه، سیاستمداران و برنامه‌ریزان در قرن بیست و یکم است. مسئله اساسی در شهرها چگونگی استفاده از نقش مهم ذینفعان اصلی یک شهر یعنی شهروندان است که خوشبختانه الگوی حکمروایی شهری در پاسخ به این چالش موفق بوده است. هدف از مقاله، اولویت‌بندی 7 کلان‌شهر تهران، مشهد، اصفهان، تبریز، شیراز، کرمانشاه و اهواز بر اساس شاخص‌های حکمروایی خوب شهری است. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی است. از روش کتابخانه‌ای- اسنادی برای مطالعات نظری و بررسی موضوعی و روش پیمایشی برای جمع‌آوری داده‌های موردنیاز استفاده می‌شود. تـحقیق حاضر، با استفاده از تکمیل پرسشنامه توسط 30 نفر از کارشناسان متخصص، با روش نمونه‌گیری گلوله برفی صورت پذیرفت. نتایج مدل ویکور نشان می‌دهد شهر تهران با مقدار وزن 000/0 در اولویت اول قرار دارد و از نظر شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در بین کلان‌شهرها در رتبه اول قرار دارد. شهر مشهد با مقدار وزن 115/0 در اولویت دوم، شهر اصفهان با مقدار وزن 328/0 در اولویت سوم، شهر تبریز با مقدار وزن 467/0 در اولویت چهارم، شهر شیراز با مقدار وزن 557/0 در اولویت پنجم، شهر کرمانشاه با مقدار وزن 609/0 در اولویت ششم و شهر اهواز با مقدار وزن 787/0 در اولویت هفتم قرار دارد. 
کلیدواژه‌ها
حکمروایی خوب؛ اولویت‌بندی؛ کلان‌شهر؛ ایران
مراجع
  1. بالوی، مهدی؛ دشتی، حسن و میرقاسمی، جواد. (1401). بررسی گزاره‌های کلیدی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در تطبیق با الگوواره حکمروایی خوب محلی. ماهنامه جامعه‌شناسی سیاسی ایران، 5(11)، 6120-6147.
  2. بی‌زبان، علیرضا و منصور یونجالی، بهنام. (1396). مطالعه تطبیقی رابطه منابع مالی دولت و کیفیت حکمروایی (تحلیل بین کشوری). جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه، 6(1)، 35-64.
  3. رفیعی‌اسکویی، امین؛ ولی زاده، رضا؛ بابایی اقدام، فریدون و پناهی، علی. (1402). تحلیل ساختاری چالش‌های اساسی حکمروایی شایسته شهری به روش حداقل مربعات جزئی (مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز). فصلنامه علمی برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 13(49)، 105-120.
  4. زیاری، کرامت اله، حسینی، علی و بهزادی راد، مسعود. (1401). تحلیل و شناسایی پیشران‌های کلیدی راهبرد توسعه شهر (CDS) در برنامه‌ریزی شهر، رویکرد آینده‌پژوهی به مقوله شهر. مجله شهر پایدار، 5(3)، 39-60.
  5. زیاری، کرامت اله؛ حاتمی نژاد، حسین؛ پوراحمد، احمد؛ زنگنه شهرکی، سعید و همقدم، نوشا. (1401). ارائه الگوی حکمروایی شهری هوشمند با رویکرد آینده‌پژوهی؛ موردمطالعه شهر رشت. نقش‌جهان - مطالعات نظری و فناوری‌های نوین معماری و شهرسازی، ۱۲ (۴)، ۲۲-۵۰.
  6. شالی، محمد و ایمانی، حبیبه. (1403). تحلیل ناهمگونی‌های فضایی در کلان‌شهر تبریز. جغرافیا و توسعه فضایی، 1(1)، 1-13.
  7. صمیمیان، مهدی؛ کرکه آبادی، زینب و کامیابی، سعید. (1403). نقش حکمروایی مطلوب شهری در توسعه کالبدی بافت‌های ناکارآمد میانی شهر سمنان. توسعه اجتماعی، 18(3)، 79-102.
  8. عاقریان, الهام, نباتی نژاد, مصطفی و ذاکری, علی. (1403). ارائه الگویی برای حکمروایی شهری مبتنی بر مشارکت شهروندان. پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی، 13(2)، 47-68.
  9. علیزاده، کتایون و روشنایی، حامد. (1396). نقش حکمروایی خوب در برندسازی شهری (مطالعه موردی: شاندیز). جغرافیا و توسعه فضای شهری، 4(1)، 115-137.
  10. علیزاده، هادی؛ نعمتی، مرتضی و رضایی جعفری، کامران. (1394). تحلیلی بر معیارهای حکمروایی خوب شهری با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی. مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، 6(24)، 105-128.
  11. قلندریان، ایمان و سلطانی سمانه. (1401). فرا مطالعه پژوهش‌های علمیِ حوزه حکمروایی شهری در ایران. برنامه‌ریزی و آمایش فضا، ۲۱ (۶۹)، ۴۱-۵۳.
  12. کاظمیان، غلامرضا؛ براری، احسان، شریف‌زاده، فتاح و قربانی زاده، وجه الله. (1400). مدل متناسب حکمروایی خوب شهری برای کلان‌شهرهای کشور و تحلیل یکپارچه وضعیت فعلی (موردمطالعه: مشهد). فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 12(44)، 55-74.
  13. کمانرودی کجوری، موسی و صالحی، فرزانه. (1401). چهارچوب مفهومی و معیارهای حکمروایی بناهای مسکونی بلندمرتبه در ایران. مطالعات ساختار و کارکرد شهری، 9(33)، 123-152.
  14. محمدی، ناصر؛ مجتبی زاده خانقاهی، حسین و توکلان، علی (1400). تحلیلی بر حکمروایی شهری مبتنی بر ارائه الگوی بهینه (مطالعه موردی شهر گرمدره). تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، ۲۱ (۶۳)، ۳۶۱-۳۸۰.
  15. مرادی، مریم. (1401). ارزیابی حکمروایی خوب شهری– مطالعه موردی: شهر نیشابور. فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی، ۷ (۲)، ۱۴۷-۱۶۱.
  16. ملکی، کیومرث و پورمحمدی، محمدرضا. (1403). شبکه تهدید و حلقه مخاطره شهری از منظر پدافند غیرعامل در ارزیابی زلزله مطالعه موردی: مناطق شهرداری کلان‌شهر تبریز. جغرافیا و توسعه فضایی، 1(2)، 15-34.
  17. موسوی، میرنجف؛ قادری، رضا؛ بایرام زاده، نیما و کامل نیا، رویا. (1403). بررسی تحقق‌پذیری حکمروایی خوب شهری با تأکید بر عدالت فضایی (نمونه موردی: مناطق 5 گانه-ارومیه). فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 15(57)، 1-16.
  18. نظم‌فر، حسین؛ سعدلونیا، حسین و طهماسبی، فرخ. (1399). جایگاه حکمروایی مطلوب شهری در اسناد قانونی فرادست و پایین‌دست توسعه ایران. مجلس و راهبرد، 27(104)، 265-289.
  19. همقدم، نوشا؛ زیاری، کرامت اله؛ حاتمی نژاد، حسین؛ پوراحمد، احمد و زنگنه شهرکی، سعید. (1402). ارائه پیشران‌های کلیدی آینده حکمروایی شهری هوشمند (مطالعه موردی: شهر رشت). مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی، 4(1)، 17-40.
  20. Agherian, E. Nabatinejad, M. & Zackery, A. (2024). Development of a Model for Urban Governance Based on Citizen Participation. Strategic Research on Social Problems, 13(2), 47-68. [In Persian]
  21. Alizadeh, K., & Roshanaie, H. (2017). The Role of Good Governance in Urban Branding: A Case Study of Shandiz. Geography and Urban Space Development, 4(1), 115-137. [In Persian]
  22. Balavi, M. Dashti, H. & Mir Ghasemi, J. (2023). Examining the key propositions of the Constitution of the Islamic Republic of Iran in compliance with the model of good local governance. Political Sociology of Iran, 5(11), 6120-6147. [In Persian]
  23. Bizaban, A. & Mansooryoonjali, B. (2017). A comparative study of the relationship between government financial resources and the quality of governance (cross-country analysis). Journal of Economic & Developmental Sociology, 6(1), 35-64. [In Persian]
  24. Ghalandarian, I. & Soltani, S. (2022). A meta-study of scientific research in the field of urban governance in Iran. Journal of Geography and Spatial Development, 21 (69), 41-53. [In Persian]
  25. Hamghadam, N., Ziāri, K., Hātaminejād, H., Pourahmad, A., & Zangāneh Shahraki, S. (2023). Presenting the Key Driving Forces for the Future of Smart City Governance (Case study: Rasht city). Geographical Studies of Coastal Areas Journal, 4(1), 17-40. [In Persian]
  26. Hillier, j. (2007). Stretching beyond the horizon: a multiplanar theory of spatial planning and governance. Ashgate publishing, ltd. in Seoul, habitat international, 30 (4), 1035-1046.
  27. Kamanroodi Kojouri, M., & Salehi, F. (2022). Conceptual Framework and Criteria of High-Rise Residential Buildings Governance in Iran. Urban Structure and Function Studies, 9(33), 123-152. [In Persian]
  28. kazemian, G., barari, E., Sharif Zadeh, F., & Ghorbanizadeh, V. (2021). Developing the appropriate good urban governance model for metropolises of Iran and the integrated analysis of current situation (Case study: Mashhad)., Research and urban planning, 12(44), 55-74. [In Persian]
  29. Maleki, K., & Pourmohammadi, M. (2024). Threat network and urban risk ring from the point of view of passive defense in earthquake assessment: the case study of Tabriz metropolitan areas. Journal of Geography and Spatial Development, 1(2), 15-34. [In Persian]
  30. Mohamadi N, Mojtabazadeh H, tavakolan A. (2021). An analysis of urban governance based on providing an optimal model (Case study of Garmadreh city). jgs. 21(63), 361-380. [In Persian]
  31. Moradi M. (2022). Evaluation of Good Urban Governance in Iran - Case Study: Neyshabur City. CIAUJ; 7 (2):147-161. [In Persian]
  32. Mousavi, M., ghaderi, R., Bayramzadeh, N., & Kamel Nia, R. (2024). Investigating the Feasibility of Good Urban Governance with Emphasis on Spatial Justice (Case Study: 5 Regions-Urmia)., Research and urban planning, 15(57), 1-16. [In Persian]
  33. NAZMFAR, HOSSEIN, Sadlounia, Hossein, & Tahmasebi, farokh. (2021). The Status of Good Urban Governance in the Upstream and Downstream Legal Documents of Iranian Development. MAJLIS & RAHBORD, 27(104), 265-289. [In Persian]
  34. Nemati, M., Alizadeh, H., R.Jafari, K., & Alizadeh, H. (2015). Analysis of Urban good Governance Indicators Using Group Fuzzy AHP. Journal of Urban - Regional Studies and Research, 6(24), 105-128. [In Persian]
  35. Omri, A., & Mabrouk, N. (2020). Good governance for sustainable development goals: Getting ahead of the pack or falling behind? Environmental Impact Assessment Review, 83,106388.
  36. Rafieioskoei, A., valizadeh, R., Babaei Aqdam, F., & Panahi, A. (2023). Structural analysis of the basic challenges of good urban governance by PLS method (Case study: Tabriz metropolis). Regional Planning, 13(49), 105-120. [In Persian]
  37. Samimian, M, KarkeAbadi, Z. & Kamyabi, S. (2024). The Role of Favorable Urban Governance in the Physical Development of Inefficient Middle Tissues of Semnan City. Quarterly Journal of Social Development (Previously Human Development), Social Development, 18(3), 79-102. [In Persian]
  38. Shali, M., & Imani, H. (2024). Analysis of spatial inequalities in Tabriz Metropolis. Journal of Geography and Spatial Development, 1(1), 1-13. [In Persian]
  39. Šurdonja, S., Giuffrè, T., & Deluka-Tibljaš, A. (2020). Smart mobility solutions – necessary precondition for a wellfunctioning smart city. Transportation Research Procedia, 45, pp. 604–611.
  40. Taşan-Kok, T., Atkinson, R., & Martins, M. L. R. (2020). Hybrid Contractual Landscapes of Governance: Generation of Fragmented Regimes of Public Accountability through Urban Regeneration. Environment and Planning C: Politics and Space, 1-21, In press.
  41. UNDP (1997)."Good Governance and Sustainable Human Development:A UNDP Policy Document New York.
  42. Yin, Y. Olsson, A. R. & Håkansson, M. (2016), The role of local governance and environmental policy integration in Swedish and Chinese eco-city development, Journal of Cleaner Production, V 134, Part A, 15 October 2016, 78–86.
  43. Ziari K, Hataminejad H, Pourahmad A, Zanganehshahraki S, & Hamghadam N (2023). Presentation the model of smart city governance with a future study approach; Case study: Rasht City. Naqshejahan; 12 (4):22-50. [In Persian]
  44. Ziari, K., Hosseini, A., & behzadirad, M. (2022). Analysis and identification of key drivers of city development strategy (CDS) in urban planning; a future research approach to the city category. Sustainable city, 5(3), 39-60. [In Persian]
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 193
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 151


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب