
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 403 |
تعداد مقالات | 3,530 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,431,255 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,709,489 |
پیشنگری دما و تابش در اقلیمهای خشک و نیمهخشک تحت سناریوهای مسیرهای مشترک اقتصادی-اجتماعی | ||
مدل سازی و مدیریت آب و خاک | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 تیر 1404 | ||
نوع مقاله: Special issue on "Climate Change and Effects on Water and Soil" | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22098/mmws.2025.17682.1615 | ||
نویسندگان | ||
مرضیه باقری خانقاهی1؛ ابوطالب هزارجریبی* 2؛ محمد اسماعیل کمالی3؛ فاطمه زمانی4 | ||
1دانشجوی دکتری مهندسی آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران. | ||
2دانشیار، گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران. | ||
3استادیار، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران. | ||
4استادیار، گروه هوش مصنوعی، دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، بابل، ایران. | ||
چکیده | ||
پدیده تغییر اقلیم ناشی از عوامل انسانی یا طبیعی، پیشنگری اقلیم آینده و تأثیر آن در مدیریت صحیح بخشهای کشاورزی، منابع آب و خاک، آبخیزداری، محیط زیست و بیابانزدایی را بسیار ضروری می سازد. به همین منظور در این پژوهش به بررسی دما و تابش آینده برای اقلیمهای خشک (مشهد و اهواز) و نیمهخشک (کرمانشاه) پرداخته شد. ابتدا دادههای اقلیمی روزانه برای دوره (2020-1991) از ایستگاههای سینوپتیک مطالعاتی اخذ شد. سپس دما و تابش برای دورههای 2040-2021، 2060-2041 و 2080-2061 با استفاده از LARS WG8 و طبق مدل اقلیمی HadGEM3 (تحت سناریوهای SSP) پیشنگری شد. صحت و دقت بالای مدل در مقیاسکاهی و همپوشانی بسیارخوب مدل در پیشبینی پارامترهای اقلیمی در تمام ایستگاههای مطالعاتی با مقادیر بالای R2 (99 درصد)، d (99 درصد) و مقادیر کم RMSE (کمتر از 30 درصد) تائید شد. نتایج نشان داد میانگین دمای حداکثر در دوره آماری 60 ساله آتی تحت سناریوهای SSP126 ، SSP245 و SSP585 بهترتیب 37/0، 48/1 و 73/2 درجه سلسیوس (برای مشهد)، 09/1، 47/1 و 3/2 درجه سلسیوس (برای اهواز) و 3/1، 75/1 و 65/2 درجه سلسیوس (برای کرمانشاه) بیشتر از دوره آماری 30 ساله گذشته میباشد. میانگین دمای حداقل نیز تحت شرایط نامبرده بهترتیب 01/1، 89/1 و 8/2 درجه سلسیوس (برای مشهد)، 57/1، 17/2 و 24/3 درجه سلسیوس (برای اهواز) و 8/1، 43/2 و 33/3 درجه سلسیوس (برای کرمانشاه) بیشتر از دوره آماری 30 ساله گذشته میباشد. اما تغییرات میانگین سالانه تابش منظم نمیباشد. روند تغییرات ماهانه دمای حداکثر، دمای حداقل و تابش نیز در مناطق مطالعاتی در بیشتر ماهها در سطح اطمینان 95 درصد معنیدار بود. نتایج تحقیق حاضر نشان میدهد که افزایش دمای آینده میتواند سبب کاهش کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی، کاهش منابع آب، فرسایش خاک و غیره شود. همچنین تغییرات تابش خورشیدی در آینده بر فتوسنتز، تبخیرتعرق، تولید انرژی و میزان استفاده از سوختهای فسیلی تأثیرگذار است. بنابراین در آینده مدیران و برنامهریزان، برای کاهش پیامدهای منفی و سازگاری با شرایط آبوهوایی آینده در مناطق مطالعاتی، میبایست تصمیمات بهینهای ازجمله کشت محصولات مقاوم به گرما و نور، بهینهسازی سیستمهای آبیاری، طراحی سیستمهای آبخیزداری جهت جلوگیری از هدررفت آب و توسعه اراضی پایدار را اتخاذ نمایند. | ||
کلیدواژهها | ||
اقلیم؛ مقیاسکاهی؛ سناریوهای SSP؛ منابع آب و خاک؛ HadGEM3 | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 21 |