
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 395 |
تعداد مقالات | 3,464 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,357,844 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,665,568 |
پیشبینی بارش ماهانه با کاربرد مدلسازی سری زمانی و تحلیل طیفی با مدل Fourier | ||
مدل سازی و مدیریت آب و خاک | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 خرداد 1404 | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22098/mmws.2025.16847.1563 | ||
نویسندگان | ||
عرفان عبدی1؛ یعقوب دین پژوه* 2 | ||
1دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
2عضو هیئت علمی، استاد، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
چکیده | ||
بارش یکی از اجزای حیاتی چرخه هیدرولوژیکی زمین است که نقشی حیاتی در حفظ اکوسیستمها، تأثیرگذاری بر الگوهای اقلیمی و حمایت از فعالیتهای انسانی ایفا میکند. پیشبینی قابل قبول بارش برای مناطق شهری بسیار مهم است، جایی که پیامد الگوهای اقلیمی به طور قابلتوجهی بر جنبههای مختلف زندگی، از جمله زیرساختها، کشاورزی و مدیریت بلایا تأثیر میگذارد. با توجه به اهمیت پیشبینی بارش، در این تحقیق با توسعه یک سیستم به منظور ارزیابی روند بارش و پیشبینی آن برای آینده، از دو مدل سری زمانی و تلفیق آنها با دادههای تاریخی استفاده شد. به منظور تحلیل صحت سیستم ایجاد شده، از دادههای بارش سه شهر با اقلیمهای متفاوت تبریز، آمل و یزد استفاده شد. دادههای تاریخی 24 سال (1378 تا 1402) جمع آوری و مدلسازی با دو روش فوریه (Fourier) و سری زمانی خود همبسته (Autoregressive) در مقیاس ماهانه انجام شد. دادهها به دو قسمت آموزش (70 درصد) و صحت سنجی (30 درصد) تقسیم بندی شده و روند بارش برای پنج سال آینده پیشبینی شد. مقایسه عملکرد دو مدل با استفاده از چهار معیار میانگین مربعات خطا (RMSE)، ضریب همبستگی (r)، ضریب نش ساتکلیف (NSE) و ضریب ویلموت (WI) ارزیابی شد. نتایج نشان داد مدل Fourier به طور میانگین با خطای 21/1 سانتیمتر، ضریب همبستگی 87/0، ضریب نش ساتکلیف 74/0 و ضریب ویلموت 91/0 عملکرد و صحت بالایی نسبت به مدل خود همبسته دارد. پیشبینیهای انجام شده با مدل Fourier نسبت به مدل Autoregressive از قابلیت اطمینان بالایی برخوردار بود. با توجه به عملکرد مدل Fourier بر روی سه شهر با اقلیمهای متفاوت، میتوان این مدل را برای دیگر ایستگاههای کشور مورد استفاده قرار داده تا تصمیمات آگاهانه ای در مدیریت منابع آب اتخاذ شود | ||
کلیدواژهها | ||
توزیع احتمال؛ مدیریت منابع آب؛ نواحی اقلیمی ایران؛ عوامل طبیعی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4 |