آمار

تعداد نشریات26
تعداد شماره‌ها399
تعداد مقالات3,523
تعداد مشاهده مقاله5,417,190
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,702,984
مولائی قلیچی, محمد, رضایی عارفی, محسن, داوری, سیده الهام, امینی, مرضیه. (1403). آسیب‌شناسی فرایند برنامه‌ریزی مسکن در نظام سیاستگذاری مسکن مطالعه موردی: شهر قائن. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1(2), 35-50. doi: 10.22098/gsd.2024.15440.1066
محمد مولائی قلیچی; محسن رضایی عارفی; سیده الهام داوری; مرضیه امینی. "آسیب‌شناسی فرایند برنامه‌ریزی مسکن در نظام سیاستگذاری مسکن مطالعه موردی: شهر قائن". سامانه مدیریت نشریات علمی, 1, 2, 1403, 35-50. doi: 10.22098/gsd.2024.15440.1066
مولائی قلیچی, محمد, رضایی عارفی, محسن, داوری, سیده الهام, امینی, مرضیه. (1403). 'آسیب‌شناسی فرایند برنامه‌ریزی مسکن در نظام سیاستگذاری مسکن مطالعه موردی: شهر قائن', سامانه مدیریت نشریات علمی, 1(2), pp. 35-50. doi: 10.22098/gsd.2024.15440.1066
مولائی قلیچی, محمد, رضایی عارفی, محسن, داوری, سیده الهام, امینی, مرضیه. آسیب‌شناسی فرایند برنامه‌ریزی مسکن در نظام سیاستگذاری مسکن مطالعه موردی: شهر قائن. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1403; 1(2): 35-50. doi: 10.22098/gsd.2024.15440.1066

آسیب‌شناسی فرایند برنامه‌ریزی مسکن در نظام سیاستگذاری مسکن مطالعه موردی: شهر قائن

جغرافیا و توسعه فضایی
دوره 1، شماره 2، تیر 1403، صفحه 35-50    اصل مقاله (1.23 M)
نوع مقاله: علمی - پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22098/gsd.2024.15440.1066
نویسندگان
محمد مولائی قلیچی* 1؛ محسن رضایی عارفی2؛ سیده الهام داوری3؛ مرضیه امینی3
1گروه مطالعات میان‌رشته‌ای، پژوهشکده دانشنامه نگاری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران
2گروه آموزش جغرافیا، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
3گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
چکیده
مسکن ازجمله بخش‌های مهم اقتصادی است که رابطه تنگاتنگ و وسیعی با سایر بخش‌های اقتصادی دارد. ازاین‌رو برنامه‌ریزی با رویکرد آینده‌نگاری می‌تواند سبب ایجاد روندی مثبت در وضعیت آینده برنامه‌ریزی مسکن شود و از بروز و تحقق آینده نامطلوب جلوگیری کند. پژوهش حاضر از لحاظ هدف از نوع توسعه‌ای کاربردی است. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای، میدانی است. جامعه آماری پژوهش 20 نفر از متخصصان و کارشناسان در حوزه مسکن می‌باشند. که بر اساس الگوی شوارتز و به روش STEEP است. ابزار تحلیل داده‌ها نرم‌افزار میک مک می‌باشد. نتایج حاکی از این امر است عوامل انتخاب‌شده تأثیر زیاد و پراکنده‌ای بر همدیگر داشته‌اند. درواقع سیستم از وضعیت ناپایداری برخوردار بوده است. از مجموع 253 رابطه ماتریسی قابل ارزیابی،111 رابطه (43.57 درصد) دارای اثرات متقاطع سه یعنی از تأثیرگذاری و تأثیرپذیری زیادی برخوردار بوده‌اند. 86 رابطه (34 درصد) دارای اثرات متقاطع 2 بوده، یعنی نقش تقویت‌کننده و رابطه متوسط داشته‌اند، 34 رابطه (13.4 درصد) دارای اثرات متقاطع 1 بوده، بدین معنی که اثرات ضعیفی نسبت به هم داشته‌اند،36 رابطه (14.2 درصد) از اثرات متقاطع صفر برخوردارند. بدان معنا است که، عوامل بر همدیگر تأثیر نداشته یا از همدیگر تأثیر نپذیرفته‌اند. به‌طورکلی می‌توان نتیجه گرفت که اکثر روابط بین متغیرها دارای رتبه 3 یا بسیار قوی برآورد شده است. بنابراین 6 عامل (کمبود زمین، وجود بافت ریزدانه، افزایش اختیارات دولت‌های محلی، بورس‌بازی زمین، ورود و خروج سازندگان غیرحرفه‌ای و استفاده از مصالح بومی در سخت و ساز) به‌عنوان عوامل کلیدی که بیشترین تأثیر را برای سناریوی مطلوب در مسیر آسیب‌پذیری مسکن دارند انتخاب گردیده است.
کلیدواژه‌ها
آینده‌نگاری؛ عدم قطعیت؛ فرآیند برنامه‌ریزی؛ آسیب‌پذیری مسکن؛ شهر قائن
مراجع
  1. اسدی، صالح؛ مشکینی، ابوالفضل؛ علوی، سیدعلی و قائدرحمتی، صفر. (1399). تبیین سناریوهای مسکن گروه‌های آسیب‌پذیر شهری (مطالعه موردی: کلان‌شهر تهران. پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 52 (3)، ۸71-۸۸۸.
  2. آفتابی چوان، معصومه؛ پناهی، علی و ولی­زاده، رضا. (1401). آسیب‌شناسی نظام برنامه‌ریزی مسکن گروه‌های کم‌درآمد در رویکرد آمایش سرزمین (مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی). جغرافیا و مطالعات محیطی، 11(43)، 58-73.
  3. دفتر مطالعات زیربنایی مجلس. (1387). شاخص‌های ارزیابی مسکن و شهرسازی «نیاز قانون‌گذاری و برنامه‌ریزی». کد موضوعی/250 شماره مسلسل،9326 مرکز پژوهش‌های مجلس ایران.
  4. دفتر مطالعات زیربنایی مجلس. (1388). تشریح و تبیین مسئله حباب مسکن در تهران. کد موضوعی/250 شماره مسلسل،9713 مرکز پژوهش‌های مجلس ایران.
  5. ربانی، طاها. (1392). آینده‌پژوهی رویکردی نوین در برنامه‌ریزی، با تأکید بر برنامه‌ریزی شهری. اولین همایش ملی شهرسازی و معماری در گذر، تهران، ایران.
  6. سلاورزی­زاده، محمد؛ شیخی، حجت و گلدوستی، زینب. (1400). شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه شهری با رویکرد آینده‌نگاری (مطالعه موردی: شهر ایلام). پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 53(4)، 18-1.
  7. صالحی میشانی، حیدر. (1400). تبیین الگوی آینده‌نگاری مدیریت مسکن شهری نمونه موردی شهر اصفهان. رساله دکتری، استاد راهنما، ابوالفضل مشکینی، دانشگاه زنجان، ایران.
  8. علیزاده، عزیز. (1386). سناریوها بهترین ابزار رویارویی با آینده. تهران: اندیشکده وحید؛
  9. کار، اس. اچ. (1353). تاریخ چیست؟. ترجمه حسن کامشاد، انتشارات خوارزمی، چاپ اول، تهران، ایران.
  10. کورنیش ادوارد. (1388). آینده‌پژوهی پیشرفته: نگاهی ژرف تربه اصول مبانی و روش‌های آینده‌پژوهی. تهران: انتشارات اندیشه صنعت و فناوری آصف، گروه آینده‌پژوهی و دیده‌بانی.
  11. لیام فهی، رابرت ام راندال. (1392). یادگیری از آینده، سناریوهای آینده‌نگاری رقابتی، ترجمه مسعود منزوی. چاپ اول، تهران: انتشارات موسسه آموزش و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری‌های دفاعی.
  12. متس، لیندگرن و هانس، بندهولد. (1390). طراحی سناریو: پیوند بین آینده و راهبرد. تهران: انتشارات موسسه آموزش و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
  13. ناظمی، امیر. (1389). آینده‌نگاری منطقه‌ای به‌مثابه آمایش سرزمین. تهران: اندیشکده آتی نگار
  14. لیندن گرن، متس. (1390). طراحی سناریو: پیوند بین آینده و راهبرد. ترجمه عزیز تاتاری، تهران: موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری.
  15. مشکینی، ابوالفضل و ضرغام فرد، مسلم. (1397). بازنگری مفهومی عوامل تحقق‌پذیری مسکن قابل استطاعت در جهان جنوب. برنامه‌ریزی و آمایش فضا، (25)4، 452 - 461.
  16. ناظمی، امیر و قدیری، روح‌الله. (1387). آینده‌نگاری از مفهوم تا اجرا، تهران وزارت صنایع و معادن، مرکز صنایع. تهران: انتشارات مرکز صنایع نوین.
  17. Aftabi Chavan, M., Panahi, A., & Valizadeh, R. (2022). Pathology of housing planning for low-income groups in territorial planning approach: A case study of East Azerbaijan province. Geography and Environmental Studies, 11(43), 58-73. [in Persian].
  18. Alizadeh, A. (2007). Scenarios: The best tool for facing the future. Tehran: Vahid Think Tank.
  19. Asadi, S., Moshkeni, A., Alavi, S. A., & Qayed Rahmati, S. (2020). Tabiin scenarios for vulnerable urban housing groups: A case study of Tehran metropolis. Human Geography Research, 52(3), 871-888. [in Persian].
  20. Cornish, E. (2009). Advanced futures studies: A deeper look into the principles, foundations, and methods of futures studies. Tehran: Asif Publishing, Future Studies and Monitoring Group. [in Persian].
  21. Dufva, M., Könnölä, T., & Koivisto, R.,2015, Multi-layered foresight: Lessons from regional foresight in Chile. Futures, 73, 100-111.
  22. Franklin, S. (2020). Enabled to work: The impact of government housing on slum dwellers in South Africa. Journal of Urban Economics, 118, 1-17.
  23. Godet, M., & Durance, P. (2011). Strategic Foresight for Corporate and Regional Development. Dunod and UNESCO.
  24. Gooding, T. (2016). Low-income housing provision in Mauritius: Improving social justice and place quality. Habitat International, 53, 502-516.
  25. Karr, S. H. (1974). What is history?. Translated by H. Kamshad. Kharazmi Publishing, First Edition, Tehran, Iran. [in Persian].
  26. Liam Fehi, R. M., & Randall, R. (2013). Learning from the future: Competitive futures scenarios. Translated by M. Manzavi. First Edition, Tehran: Defense Industries Training and Research Institute, Center for Future Studies of Defense Sciences and Technologies. [in Persian].
  27. Lindgren, M. (2011). Scenario design: Linking future and strategy. Translated by A. Taatari. Tehran: Defense Industries Training and Research Institute, Center for Future Studies of Defense Sciences and Technologies. [in Persian].
  28. Majles Research Center. (2008). Indicators for evaluating housing and urban development: Legislative and planning needs (Report No. 250, Serial No. 9326). Majles Research Center of Iran. [in Persian].
  29. Majles Research Center. (2009). Explanation and clarification of the housing bubble issue in Tehran (Report No. 250, Serial No. 9713). Majles Research Center of Iran. [in Persian].
  30. Mats, L., & Bendhold, H. (2011). Scenario design: Linking future and strategy. Tehran: Defense Industries Training and Research Institute. [in Persian].
  31. Moshkeni, A., & Zargam Fard, M. (2018). Conceptual review of the feasibility factors of affordable housing in the Global South. Spatial Planning and Development, 25(4), 452-461. [in Persian].
  32. Nazemi, A. (2010). Regional future studies as land use planning. Tehran: Atingar Think Tank. [in Persian].
  33. Nazemi, A., & Ghadiri, R. (2008). Future studies from concept to implementation. Tehran: Ministry of Industries and Mines, Center for New Industries. [in Persian].
  34. Rabani, T. (2013). Future studies: A new approach in planning, emphasizing urban planning. In Proceedings of the First National Conference on Urbanism and Architecture, Tehran, Iran. [in Persian].
  35. Salavazizadeh, M., Sheikhi, H., & Goldousti, Z. (2021). Identifying and analyzing effective factors on urban development with a future-oriented approach: A case study of Ilam city. Human Geography Research, 53(4), 1-18. [in Persian].
  36. Salehi Mishani, H. (2021). Explanation of the future-oriented model of urban housing management: A case study of Isfahan city. Doctoral dissertation, supervised by A. Moshkeni, Zanjan University, Iran. [in Persian].
  37. UN-Habitat. (2016). World Cities Report 2016. Urbanization and Development: Emerging Futures, Key Findings and Messages. ISBN Number (Volume): 978-92-1-132727-4
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 198
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 160


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب